Grote hindernis op brexitweg van Johnson
Premier Johnson ligt zowel in binnen- als buitenland onder vuur om zijn brexitbeleid. Ook het Hogerhuis spaarde hem maandag niet.
Een grote nederlaag voor de Britse premier Boris Johnson: het Hogerhuis verwierp maandagavond delen van zijn omstreden brexitwet. Dit wetsvoorstel is op verschillende punten in strijd met het uittredingsakkoord dat Johnson vorig jaar oktober met de Europese Unie sloot.
Hogerhuisleden stemden met grote meerderheid voor het schrappen van twee controversiële clausules in de brexitwet, die Britse ministers de macht moet geven om delen van de deal met de EU te negeren. Voor de verwijdering van het eerste onderdeel stemden 433 leden voor en 165 tegen. Voor het schrappen van de tweede stemden 407 voor en 148 tegen.
Ook verschillende partijgenoten van Johnson stemden voor het schrappen van de omstreden delen. Zo verklaarde Michael Howard, oud-leider van de Conservatieve Partij en voorstander van de brexit, dat hij wil dat „de onafhankelijke en soevereine staat waarvoor ik heb gestemd, een land is dat het hoofd hoog houdt in de wereld, zijn woord houdt, de rechtsstaat handhaaft en zijn verdragsverplichtingen nakomt.”
Het Lagerhuis zal in december het wetsvoorstel opnieuw behandelen. Een woordvoerder van Johnson gaf maandag direct aan dat de premier de controversiële clausules alsnog aan het Lagerhuis zal voorleggen, in de hoop dat daar het besluit van het Hogerhuis zal worden teruggedraaid. Een grote meerderheid in het parlement stemde eind september namelijk wel voor de brexitwet.
Prullenbak
Het wetsvoorstel moet de Britten extra bevoegdheden geven in geval van een no-deal-brexit. Als Brussel en Londen echter voor december tot een handelsakkoord komen, kan de brexitwet per direct van tafel. De EU ziet desondanks liever vandaag dan morgen dat de Britten het voorstel naar de prullenbak sturen. De EU is daarom op 1 oktober een strafprocedure tegen het Verenigd Koninkrijk gestart.
Ondertussen blijft de Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier nog hard met zijn Britse collega David Frost aan een handelsakkoord werken. Barnier is zondag weer naar Londen vertrokken voor de onderhandelingen. De hele week zullen de twee partijen om tafel zitten om de laatste struikelblokken te behandelen: visserij en het waarborgen van eerlijke concurrentie tussen Britse en Europese bedrijven.
Premier Johnson belde daarnaast zaterdag met Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. Beide leiders spraken nog van grote meningsverschillen over een handelsakkoord. De inspanningen om tot een deal te komen, zouden volgens een woordvoerder van Downing Street daarom deze week worden verdubbeld.
Aangewezen
De Britse regering onderhandelt op dit moment niet alleen met de EU over een handelsdeal, maar onder meer ook met de Verenigde Staten. Dat de Democraat Joe Biden zaterdag is aangewezen als de 46e president van de VS, is een nieuwe hindernis voor Johnson.
Biden heeft in september al laten weten dat hij niet zal „toestaan dat het Goede Vrijdagakkoord dat vrede bracht in Noord-Ierland slachtoffer wordt van de brexit.” In die overeenkomst is vastgelegd dat er geen harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland mag komen.
Het is echter mogelijk dat deze grens wel verschijnt als de Britten zich niet aan het uittredingsakkoord met de EU houden. Biden zou in dat geval geen handelsdeal met de Britten willen sluiten.