Binnenland

Haarlemmers herdenken sinterklaasrazzia

In het oude deel van het station van Haarlem hangt sinds maandag een plaquette ter herinnering aan het wegvoeren van 1300 mannen uit Haarlem en omgeving in de Tweede Wereldoorlog.

Regioredactie
12 October 2004 08:06Gewijzigd op 14 November 2020 01:44

De Duitsers pakten de mannen bij de zogenoemde sinterklaasrazzia van 6 december 1944 op en brachten die naar werkkampen. Schrijver-journalist Dick Verkijk nam het initiatief voor de gedenkplaat. Zijn actie is illegaal, omdat de Nederlandse Spoorwegen geen medewerking wilden verlenen. Muck Douma, een van de weggevoerde mannen, bevestigde de plaat aan de muur.

Verkijk volgt in zijn nieuwe boek ”De Sinterklaasrazzia van 1944” de lotgevallen van de weggevoerde mannen. Die kwamen in kampen vlak bij Emmerich: Rees, Bienen en Praest. De vader van Verkijk was een van de weggevoerden. Volgens de journalist uit Haarlem, die een groot deel van het jaar in Amerika woont, waren de werkkampen in werkelijkheid vernietigingskampen.

De mannen uit Haarlem en omgeving kwamen daar samen met tienduizenden uit andere steden uit het westen van Nederland terecht. Volgens de berekening van Verkijk overleden in een paar maanden tijd minstens 320 mannen door mishandeling, ziekte en moedwillige uithongering. Onder hen waren zeker 81 slachtoffers van de sinterklaasrazzia.

Verkijk zei bij de onthulling dat hij het gerechtigheid vindt dat er na zestig jaar eindelijk een plaquette is die aan de razzia herinnert. Hij vindt dat de spoorwegen en de gemeente Haarlem hem enorm hebben tegengewerkt toen hij probeerde via de geëigende kanalen een monument tot stand te brengen. Vandaar dat hij besloot voorafgaand aan de presentatie van zijn boek het recht in eigen hand te nemen.

Bij het ophangen van de plaquette waren nabestaanden van de weggevoerde mannen en slachtoffers van de sinterklaasrazzia aanwezig. De actie verliep probleemloos, omdat die tot het laatst toe geheim was gehouden.

Veel van de mannen die in Haarlem werden opgepakt, dachten dat de Duitsers met sinterklaasviering niemand zouden oppakken om te werk te worden gesteld in Duitsland. Daarin vergisten zij zich. Juist toen sloegen de nazi’s hun slag.

Het dagelijks leven in de kampen Rees, Bienen en Praest was bepaald niet eenvoudig. Iemand die in de buurt van kamp Rees woonde, zei ooit: „Vaak kwamen er mensen vanuit het werkkamp in Rees om bij ons voedsel te halen. Ze zaten helemaal onder de luizen en vlooien en zagen er verschrikkelijk uit. Voordat ze binnenkwamen, schudden ze eerst al het ongedierte uit hun kleding. Ze kregen dan erwtensoep en havermoutpap.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer