Direct bij binnenkomst valt het grote schilderij van de kruisheuvel op. Een bijzondere afbeelding in een opmerkelijke omgeving, want HE Space Operations verdient zijn geld in de ruimtevaart. Het nabijgelegen Estec, het Europese onderzoekslaboratorium voor de ruimtevaart, is een belangrijke opdrachtgever. Voor algemeen directeur Peter J. Briscoe is de plaat aan de wand een uiting van het geloof van de directieleden. „Dit bedrijf behoort God toe.”

De uit Engeland afkomstige Briscoe, lid van de baptistengemeente in Leiden, is algemeen directeur van het internationale bedrijf, met dochterondernemingen in de VS en Duitsland. Eigenaar-directeur is Scott Millican. Een man die acht jaar geleden tot bekering kwam, aldus Briscoe. „Hij is toen opnieuw gehuwd met de Nederlandse vrouw van wie hij eerder gescheiden was.” Sinds die tijd probeert de driekoppige directie verantwoord ondernemen in praktijk te brengen.

En dat gaat de vijftig werknemers op het hoofdkantoor niet voorbij. Recent liepen de emoties hoog op toen de directie besloot een lucratief contract niet te tekenen. Briscoe: „De opdrachtgever was in onze ogen niet eerlijk bezig. Dat verdroeg zich niet met de manier waarop wij zaken willen doen. Die is gebaseerd op bijbelse principes. Intern leidde dat tot de nodige verbazing. Velen, vooral de commerciële mensen, snapten niet waarom wij die order lieten lopen.”

Eerlijkheid en integriteit zijn in de bedrijfsmissie verwoord. Van alle werknemers wordt verwacht dat zij die onderschrijven. Voor hen geldt niet als uitgangspunt dat zij christen zijn. „Wij selecteren in de eerste plaats op competenties.”

De directieleden dragen actief hun visie uit. „Alleen eerlijk zijn in zaken is niet voldoende, wij willen bruikbaar zijn voor Gods doeleinden. Dat betekent getuigend handelen. We zijn geen kerk, maar beschouwen deze omgeving wel als zendingsveld.” Iedere dinsdagmorgen zonderen de drie directeuren zich een uur af en gaan zij in gebed. Briscoe toont enkele lijsten. Alle werknemers en belangrijke opdrachtgevers worden persoonlijk opgedragen. „Wij bidden voor hun behoud, want dat heeft prioriteit.”

In korte toespraken probeert Briscoe de basisnormen en -waarden onder het personeel scherp te houden. Eén keer per twee maanden wordt in Estec, waar veel medewerkers regelmatig zijn gedetacheerd, een lunchbijeenkomst gehouden. „Dan wordt publiek gebeden”, zegt de algemeen directeur. „Dat valt niet altijd goed. Vaak hoor je de opmerking dat geloof niet thuishoort in een wetenschappelijke omgeving. Nog vaker zijn de mensen onverschillig.”

Ook in de omgang met het personeel probeert de directie zich ’anders’ op te stellen. Er is geen winstdeling, maar wel worden extra inspanningen verricht om niet-functionerende medewerkers aan het werk te houden. „Door omscholing, uitplaatsing en extra uitbetalingen. Recent hebben we een ontslag begeleid door een psychologisch onderzoek en verdere carrièreontwikkeling te betalen.”

Briscoe merkt dat als gevolg van deze opstelling er door de buitenwacht scherp op het bedrijf wordt gelet. „Als er iets misgaat, word je op de vingers getikt. Dat moet kunnen, want wij zijn ook niet perfect. Voor ons is het een leerschool, je moet groeien in het discipelschap.”

HE Space Operations verleent vaak medewerking aan ruimtevaartprojecten als het gaat om veiligheidsaspecten en medische vooruitgang. Dat verdraagt zich volgens Briscoe goed met de doelstellingen. „De ESA, waartoe Estec behoort, verleent geen medewerking aan militaire programma’s en heel veel onderzoeken zijn vrijwel uitsluitend gericht op verbetering van de algemene gezondheid van de mens.”

Voor het bedrijf is 2004 geen gemakkelijk jaar. „Het ongeval met het ruimteveer Columbia heeft wereldwijd geleid tot het schrappen of uitstellen van projecten. We moeten ons best doen om onze positie te handhaven. Maar we weten dat God je ook kan zegenen door bepaalde zaken weg te nemen. Succes is niet afhankelijk van materiële, maar vooral van geestelijke parameters.”

Het Christelijk Ecologisch Netwerk (CEN) start vrijdag met een eerste studiedag voor christelijke zakenmensen over verantwoord ondernemen. Dit is het derde artikel in een vierdelige serie over dat onderwerp. Donderdag deel 4.