Betrokkene, een vriend van paus Johannes Paulus en een voormalig tekstschrijver van het Vaticaan, is als gevolg van zijn geloofsopvattingen en de daaruit voortvloeiende conservatieve houding in ethische kwesties, in de linkse en liberale groeperingen omstreden voor de beoogde functie. Een meerderheid van het EP overweegt voorzitter Barroso van de nieuwe Commissie te vragen hem binnen zijn team een andere post te geven. Hij kan wat betreft de grote fracties alleen rekenen op de steun van de christen-democraten.

In antwoord op een vraag van de afgevaardigde Buitenweg van GroenLinks sprak hij onomwonden zijn afkeuring uit over homoseksualiteit. Maar dat heeft volgens hem geen invloed op zijn politieke handelen. „Dat zou alleen het geval zijn als ik zeg dat ik het een strafbaar feit vind.”

Hij vervolgde: „Niet alles wat immoreel is, moet verboden worden. De overheid heeft niet het recht haar neus te steken in deze privé-aangelegenheden en niemand mag slachtoffer zijn van discriminatie op grond van zijn seksuele geaardheid. Dit strookt met de mensenrechten en met de beoogde grondwet van de Unie en ik heb gezworen die te zullen verdedigen”, zo trachtte Buttiglione zijn critici gerust te stellen.

De Italiaan, die de laatste jaren minister van Europese Zaken was, keerde zich ook nadrukkelijk tegen het homohuwelijk. Dat is overigens een zaak van nationaal beleid. De EU heeft daarover niets te zeggen.

Europarlementariër Blokland (ChristenUnie-SGP) vindt het zeer prijzenswaardig dat de Italiaan zijn christenzijn niet verloochent. „Hij heeft eerlijk verteld hoe hij persoonlijk tegen bepaalde zaken aan kijkt. Dat mag toch? Vanuit beleidsmatig oogpunt kan niemand daar kritiek op hebben”, aldus Blokland.

Bij zijn collega’s van PvdA, VVD en GroenLinks heerst niettemin groot ongenoegen. „Moet zo iemand straks optreden tegen discriminatie van homo’s en vrouwen? Volstrekt absurd. Zet hem op Visserij of Landbouw”, reageert Buitenweg. Mastenbroek (PvdA) en Hennis-Plasschaert (VVD) menen dat er te veel twijfels zijn over zijn geschiktheid.

De door de regering van premier Berlusconi naar voren geschoven kandidaat gaat in het op 1 november aantredende college een sleutelrol vervullen bij het asielbeleid en bij de strijd tegen het terrorisme. Hij roept bij links ook weerstand op omdat hij zich schaart achter ideeën om migranten zolang die geen verblijfsvergunning of asiel hebben, op te vangen in centra buiten de EU.

Eind oktober stemt het EP over de Commissie-Barroso. Het mag daarbij alleen ja of nee zeggen tegen de gehele ploeg. Het Parlement heeft niet de bevoegdheid een individuele kandidaat af te wijzen.