Ontschepping: weg is weg
Er wordt in de natuur wat uitgestorven tegenwoordig. Een halfuurtje zoeken op internet levert de namen van vele honderden diersoorten die recent zijn uitgestorven. Bijvoorbeeld de Pyreneese steenbok, waarvan het laatste exemplaar gestorven is op 6 januari 2000. Maar ook het Madagaskar nijlpaard, de Javaanse tijger en de Sardijnse fluithaas zijn voor altijd verdwenen. En de grootoorspringmuis, de kleinoorspringmuis en de varkenspootbuideldas. Met vele andere soorten de Dodo achterna.
Het uitsterven gaat in rap tempo door. Wij maken binnenkort mee dat de Yangtze-rivier-dolfijn uitsterft (nog enkele tientallen exemplaren), evenals de Vancouvereilandmarmot (nog ongeveer twee dozijn) en de Javaanse neushoorn (nog zestig te gaan).
Digitale ark
Bijna al deze diersoorten verdwijnen omdat de mens hun leefgebieden vernietigt. Op een site als www.arkive.org zijn foto’s en geluidsopnamen bijeengebracht van veel ernstig bedreigde diersoorten. Een digitale ark van Noach voor dieren die in de zondvloed van menselijk egoïsme ten onder gaan.
Nederland doet goed mee aan het uitsterven. Vanaf 1900 zijn er volgens de Natuurverkenning van het ministerie van LNV ruim 1000 soorten in Nederland uitgestorven. Recent zijn als broedvogel de klapekster en de ortolaan uit Nederland verdwenen. Van de zeventig soorten dagvlinders zijn er al zestien uitgestorven, en ongeveer hetzelfde aantal staat op het punt te verdwijnen. Elke soortgroep (zoogdieren, amfibieën, planten, vogels enzovoort) kent een ”rode lijst” van bedreigde soorten. Gelukkig zijn deze soorten meestal nog in andere landen te vinden. Maar overal is de trend hetzelfde: het zeldzame wordt zeldzamer. En het aantal soorten dat uitsterft blijft toenemen.
Elke soort is uniek. Een soort die verdwijnt is een unieke schepping van God, die niet wordt overgedaan. Weg is weg. Bij elke soort die we laten uitsterven, scheuren we een bladzijde uit het boek van de schepping waarin Gods grootheid te zien is. We zijn in rap tempo bezig met ontscheppen. Op mondiaal niveau, zoals op internet in een halfuurtje pijnlijk duidelijk wordt. Maar ook in Nederland, waar het huidige kabinet veel meer uitgeeft aan snelwegen dan aan natuurbehoud. Rentmeesters gericht op het vermeerderen van het eigen bezit.
Het uitsterven gaat dus door. De regenwouden verdwijnen. De koraalriffen verdwijnen. De orchideeën in Nederland verdwijnen. Natuurlijk, de mens kan prima overleven zonder deze soortenrijkdom. De landbouw zorgt voor voedsel ook als er geen natuurgebieden meer zijn. We kunnen heel goed zonder walvissen en tijgers en neushoorns, zonder vlinders en zwaluwen en koolmeesjes. Als fietser kun je genieten van het platteland ook als de veldleeuwerik en de grutto zijn uitgestorven. De mens heeft maar een enkele bladzijde van het boek van de natuur nodig om in zijn eigen bestaan te voorzien.
Spouwmuur
Juist daarom houd ik van de kleine witte bloemetjes van vroegeling tussen de stoeptegels, en van de Zuid-Europese tijgerspin die deze zomer Amersfoort heeft bereikt. Daarom word ik gefascineerd door dwergvleermuizen in de spouwmuur, en het gevleugeld hertshooi langs een boerensloot. Het zijn de bladzijden van het boek van de natuur die de liefde van de Schepper voor het leven beschrijven.
Drs. ing. Ben Schoon, senior onderzoeker ecologie bij de provincie Noord-Holland.