Het tekort aan woningen en de lage rente op hypotheken drijven de huizenprijzen steeds verder op. Jongeren die een huis willen kopen, vissen daardoor vaak achter het net. Ook door hun vaak relatief lage salaris en strenge eisen van de bank zijn op de woningmarkt vooral starters de klos.

Om deze mensen te helpen, komt het kabinet op Prinsjesdag het plan om de overdrachtsbelasting voor starters af te schaffen. Dat zou deze groep net een steuntje in de rug moeten geven. Er is wel een voorwaarde van toepassing: de starter in kwestie mag niet ouder zijn dan 35 jaar.

Nu geldt nog dat iedereen die in Nederland een bestaande woning koopt, twee procent belasting moet betalen over de koopsom. Als iemand bijvoorbeeld een appartement koopt voor 150.000 euro, dan betaalt diegene 3000 euro belasting.

Vorig jaar stelde D66-leider Rob Jetten nog voor om de overdrachtsbelasting voor beginnende woningkopers te schrappen. Toen was de tijd er nog niet rijp voor. Nu wel. Het kabinet wil de inkomsten die het nu gaat mislopen, ophalen bij een andere groep kopers op de woningmarkt.

Verhoging

Zo moeten beleggers, mensen die niet in de door hun aangekochte woning gaan wonen, per 2021 acht procent overdrachtsbelasting gaan betalen. Ook ouders die een woning kopen voor hun kind, zullen extra moeten betalen.

Critici vrezen dat dit negatief zal uitpakken. Zo zouden beleggers de huurprijzen kunnen verhogen om de investering weer terug te verdienen. Ook het verduurzamen van huizen zouden ze weleens op de lange baan kunnen schuiven. Dat zou hen immers kosten kunnen besparen.

Het verlagen van de overdrachtsbelasting voor starters naar nul procent lost daarbij echter het onderliggende probleem niet op: het lage aanbod aan betaalbare huizen. Kenners hameren daarom op het belang van het bijbouwen van woningen. Dit loopt sowieso al achter op schema, maar daar komt nog een ding bij: projectontwikkelaars bouwen vooral woningen voor het duurdere segment op de markt.

Uitvoerbaarheid

Ook zetten sommigen vraagtekens achter de uitvoerbaarheid van de regeling. Want nog niet duidelijk is wie er precies onder de nieuwe startersregeling valt. Verdient een stel, waarvan één persoon al een huis heeft gekocht, ook het label ”starter”? Het afschaffen van de overdrachtsbelasting voor starters is weliswaar een sympathiek gebaar. Maar in de praktijk zullen jongeren zullen er waarschijnlijk weinig profijt van hebben en zullen er nadelige bijeffecten kunnen optreden.