Antonin (26), Charline (30), Léo (25), Myriam (25), Nadifa (30), Stella (28). Franse media publiceerden deze week de portretten van zes in Niger vermoordde jonge Fransen. Ze werkten voor een humanitaire organisatie en maakten zondag een uitstapje naar wildpark Kouré, befaamd om de giraffen. Lang heeft het bezoek niet geduurd: militanten vielen de groep aan en doodden het hele gezelschap. Ook de lokale chauffeur en de gids, beiden 50 jaar oud, kwamen daarbij om het leven.

Het wildpark, op zo’n 60 kilometer van de hoofdstad Niamey, gold niet als extreem onveilig. De algehele spanningen in de regio hadden al wel genoopt tot voorzorgsmaatregelen in het park, zoals een dagelijkse sluiting om 13 uur. Die moest het mogelijk maken om eventuele ontvoerders voor het vallen van de avond te achterhalen.

Tot nu toe heeft geen enkele groep de slachtpartij opgeëist. Het ligt voor de hand één van de terreurgroepen in de regio te verdenken. Al-Qaida in de Islamitische Maghreb (AQIM) haastte zich te verklaren niét verantwoordelijk te zijn. Daarmee lijkt een afdeling van IS, Islamitische Staat in de Grotere Sahara (ISGS), de belangrijkste verdachte. De groep opereert in het grensgebied tussen Mali, Niger en Burkina Faso en claimt aanslagen wel vaker niet direct.

De impact van de aanslag is er niet minder om. Frankrijk, dat al met troepen aanwezig is in Niger, zette direct zwaar in op de zaak. Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Parijs besloot bovendien heel Niger tot rood gebied te verklaren, ofwel tot no-go-area, uitgezonderd de hoofdstad. Dat maakt het voor Franse hulpverleners en onderzoekers nog moeilijker rond te reizen. Critici stellen dat de militanten hiermee in feite hebben gewonnen.

De aanslag tekent hoe dan ook de blijvende onrust in de Sahelregio. De slachtpartij in Niger kwam daags na een aanslag in buurland Burkina Faso. Militanten doodden daar op 7 augustus zeker twintig burgers op een veemarkt in het oostelijke plaatsje Namoungou. Ook in dit geval werd de aanval niet opgeëist.

Opmerkelijk genoeg wezen sommige overlevenden in het dorp naar leden van de burgerbeweging Vrijwilligers voor de Verdediging van het Vaderland (VDP, naar de Franse initialen) als daders. De VDP zijn in januari door het Burkinese parlement in het leven geroepen om het leger bij te staan in de strijd tegen terreur. De reputatie is sindsdien niet onverdeeld positief. Het is dus mogelijk dat het geweld in Namoungou van een andere kant kwam, al lijkt de werkwijze sterk op het optreden van ISGS.

Niet alleen in de Sahelregio, maar ook in zuidelijk Afrika lieten jihadisten deze week van zich horen. Een afdeling van IS veroverde deze week (opnieuw) de Mozambikaanse havenstad Mocimbao da Praia. Jihadisten zijn al enkele weken bezig met een nieuwe opmars in de regio. Tienduizenden inwoners zijn op de vlucht geslagen.

Van coördinatie tussen de verschillende terreurgroepen in Afrika lijkt geen sprake. Elke groep heeft specifieke belangen, die vaak aardser zijn dan de sterk religieuze retoriek doet vermoeden. Het algehele beeld laat echter een zorgwekkende opmars van het jihadistische groepen in Afrika zien.