Een van de maatregelen betreft de uitwisseling van vertegenwoordigers bij de wederzijdse politiediensten. Amerika stationeert een FBI-functionaris bij Europol in Den Haag en de Unie stuurt twee mensen naar Washington. Deze personen moeten bevorderen dat er in ruimere mate informatie aan elkaar beschikbaar wordt gesteld.

Het ligt in de bedoeling dat er eveneens betere contacten komen tussen het Amerikaanse openbaar ministerie en de Europese tegenhanger Eurojust. Voorts zal er voortaan jaarlijks op ministersniveau overleg plaatshebben. Ashcroft benadrukte het belang van dit alles voor beide partijen „en voor de hele wereldgemeenschap.”

Europees commissaris Vitorino (Justitie) dringt erop aan dat ook de EU-lidstaten onderling meer dan tot nu toe de handen ineenslaan. Zo stelt hij voor dat nationale politie- en inlichtingendiensten in de computersystemen van hun zusterorganisaties kunnen kijken als het gaat om de aanpak van het terrorisme. Hij streeft voorts, met daarbij garanties voor de privacy, naar een koppeling van gegevens over onder andere visa, asielaanvragen en vingerafdrukken.

Deze opvattingen stuiten echter op weerstand. Vooralsnog zijn de meeste landen erg terughoudend met het delen van inlichtingen met derden, omdat ze bang zijn dat die daardoor uiteindelijk wellicht in verkeerde handen terechtkomen. Minister Donner is geen voorstander van het opzetten van nieuwe, grote databanken. Hij pleit voor een centrale rol in dit verband voor het bestaande Europol, maar wijst er tegelijk op dat het niet mogelijk is alle lidstaten te verplichten daaraan mee te werken.

De EU-bewindspersonen van Justitie en Binnenlandse Zaken waren donderdag en vrijdag, onder Nederlands voorzitterschap, voor informeel beraad bijeen in Scheveningen. Zij hebben een reeks van onderwerpen besproken, waaronder asiel en migratie, grensbewaking, crisismanagement, strafrechtelijke samenwerking en civielrechtelijke aangelegenheden zoals het op elkaar afstemmen van het erfrecht.

Hun conclusies moeten een plaats krijgen in een vijfjarenplan voor wat heet een Europese ruimte van veiligheid, vrijheid en rechtvaardigheid. Dat beoogde werkstuk zal begin november op een top in Brussel ter goedkeuring voorliggen aan de regeringsleiders.

De EU heeft de Amerikanen om een jaar uitstel gevraagd bij de invoering van het biometrisch paspoort. Volgens Vitorino lukt het niet om dat nieuwe document, zoals eerder afgesproken, in 2005 te introduceren. Hij denkt nu aan eind 2006.

De biometrische pas bevat specifieke fysieke kenmerken van de houder. Washington beschouwt hem als een belangrijk middel in de strijd tegen het internationaal terrorisme. Donderdag is in de VS de regel in werking getreden dat van alle Europeanen die daar arriveren een vingerafdruk wordt genomen.