Elgersma is secretaris van de kring Noord-Holland-Noord van De Unie. Die vakbond voor industrie en dienstverlening past, samen met diverse andere bonden voor onder meer bankmedewerkers, onder de paraplu van de Vakcentrale voor Middengroepen en Hoger Personeel (MHP). De Unie is met 100.000 leden verreweg de grootste, de hele MHP gaat richting de 170.000 leden. „Ook bij ons zie je op dit moment een flinke toeloop, vooral van hbo’ers.”

De Unie-man werkt bij een ingenieursbureau in Heerhugowaard en is daarnaast kaderlid van zijn bond. „De club die bekendstaat om zijn gematigde geluid. Vaak springen de media alleen op FNV en CNV.” Elgersma gaat voor de nuance. Schreeuwen kan altijd nog, „maar is overbodig als alle partijen de wil hebben om er met elkaar uit te komen.”

Daarmee is hij meteen op het punt beland dat hem nu enorm verontrust. „Begin jaren tachtig, Lubbers zat aan het roer, er was sprake van een diepe crisis. Veel dieper dan nu het geval is. Inflatiecijfers torenhoog, rente 12, 13 procent. Maar er kwam een Akkoord van Wassenaar: werkgevers, werknemers en kabinet vonden elkaar. Er waren loonstops, loonsverhogingen werden doorgeschoven. Ook bij De Unie, daar zat ik toen al bij. De maatregelen waren ingrijpend, maar het kabinet stond met z’n gezicht naar de sociale partners. Er was consensus.”

En dat is wat er op dit moment totaal ontbreekt, meent Elgersma. „Het kabinet neemt dwangmatig maatregelen, staat er veel te krampachtig in. De arbeidsproductiviteit is de afgelopen tien, elf jaar gestegen. Van de 55-plussers werkte in 2003 45 procent -binnen de EU gemiddeld 42- tegen 29 procent in 1992, toen de EU op 36 stond. Maatregelen van toen werken nu nog volop door, maar het kabinet forceert de zaak onderwijl met onbezonnen ingrepen in WW, WAO, pre-VUT en prepensioen. Het is te ongeduldig, loopt zichzelf voorbij in daadkracht.”

Dat het overleg van kabinet en sociale partners in mei sneuvelde, vindt de Unie-man nog steeds onbegrijpelijk. „Dat had nooit mogen gebeuren. Nu lijkt het kabinet te willen zeggen: „We zullen jullie wel krijgen!” Terwijl een akkoord in mei nota bene binnen handbereik was.”

De situatie in het land is lang niet zo ernstig als wordt beweerd, denkt Elgersma. „Natuurlijk zijn er problemen. De economie draait niet lekker, de werkgelegenheid loopt terug, maar harde maatregelen werken in zo’n situatie juist averechts. Mensen worden bang.” Een van de oorzaken voor de vrije val waarin het consumentenvertrouwen afgelopen tijd raakte, is de invoering van de euro. „En daar kan dit kabinet natuurlijk niks aan doen, daar is Kok nog verantwoordelijk voor.”

De euro jaagt de mensen nog steeds schrik aan, en niet onterecht, zegt Elgersma. „Kijk in een willekeurige etalage. Laatst stond ik voor een schoenenzaak. Wat je ziet zijn de oude guldenprijzen in euro’s. De beeldvorming van veel mensen wordt daardoor sterk negatief beïnvloed. Want hun loon steeg niet of zeer gematigd.”

Lijkt het dezer dagen vooral over de ouderen te gaan, degenen die nu en in de toekomst écht worden getroffen door het huidige beleid zijn de jongeren, meent het kaderlid. „Er zijn te weinig banen voor hen. Was een proefperiode bij een baas vroeger twee maanden, nu mag een jaarcontract twee keer worden verlengd. Dríé jaar onzekerheid! Ze krijgen geen tijd om een pensioen op te bouwen. Tel daar dingen bij zoals torenhoge huizenprijzen, onbereikbare kinderopvang. De arbeidsparticipatie moet omhoog, maar kinderopvang mag niets kosten. Diezelfde tegenstrijdigheid zie je elders. Meer mensen moeten langer aan het werk. Ook moet mantelzorg betaalde zorg gaan vervangen. Dat kan niet allebei tegelijk.”

Zaterdag is de grote demonstratie van de vakbonden. Dit is het tweede deel in een serie van vier artikelen met uiteenlopende meningen over actie voeren. Vrijdag deel 3.