Whitefield (1714-1770) was een van de bekendste opwekkingspredikers van de 18e eeuw. Vanuit zijn vaderland Engeland reisde hij in totaal zeven keer naar Amerika, waar hij tal van opwekkingsbijeenkomsten hield. Daarbij preekte hij ook voor slaven. Duizenden slaven bekeerden zich tot het christelijk geloof.

Whitefields prediking resulteerde onder andere in het ontstaan van de ”negro-spirituals”. Slaven herhaalden tijdens hun werk voortdurend de korte, pakkende, zinnen die ze van de prediker hadden gehoord. Op den duur kreeg deze herhaling een ritme en hun muzikale aanleg verbond daar vervolgens een melodie aan.

In 1740 stichtte Whitefield in de staat Georgia een weeshuis, Bethesda Orphanage, waar met name zwarte kinderen werden opgevangen. De exploitatie probeerde Whitefield rond te krijgen door het inzetten van een aantal slaven. Dat leidde er mede toe dat hij zich inspande voor de legalisatie van de slavernij in Georgia. Hij zei dat de kolonie niet voorspoedig zou zijn, tenzij de boeren slaven konden houden. Toen de slavernij in die staat werd gelegaliseerd, schreef hij een theologische verdediging voor het houden van slaven.

Humane behandeling

Tegelijk pleitte Whitefield voor een humane behandeling van de slaven. Hij was een van de eersten in zijn tijd die onomwonden stelde dat slaven mensen met een ziel zijn. In 1740, tijdens zijn tweede bezoek aan Amerika, publiceerde hij een open brief aan de planters van South Carolina, Virginia en Maryland. Daarin keerde hij zich tegen de wreedheid waarmee de plantagehouders hun slaven kastijdden. Hij schreef: „Ik denk dat God een twist met u heeft vanwege uw misbruik van de arme negers en de wreedheid waarmee u hen behandelt.” Hij wees de planters erop dat die hun honden beter behandelden dan hun slaven.

Whitefield was groot voorstander van onderwijs aan de slaven. In Pennsylvanië kocht hij een groot terrein waar een school voor onderwijs aan zwarte mensen kwam. Dat was de voorloper van de universiteit die nu zijn standbeeld wil verwijderen.