Antiracisten: Weg met witmakende crèmes
Witmakende crèmes, datingsites met huidtintfilters. Ze zijn populair in landen waar zwart-wit wordt gedacht over een lichtere of meer donkere huid. Het antiracismeprotest stelt ze aan de kaak.
Niet enkel in landen met een overheersend blanke bevolking klinken antiracismeprotesten. Ook in landen met een donkere bevolking is dat protest te horen en wordt er gediscussieerd over huidskleur. Niet zwart-wit, maar lichter-donker staat ter discussie.
Na de gewelddadige dood van de zwarte Amerikaan George Floyd, ging de zoektocht naar overgebleven racistisch denken en doen de wereld over. Het kon niet uitblijven dat ook colorisme als uiting van wit superioriteitsdenken aan de kaak zou worden gesteld. Colorisme is discriminatie op grond van iemands lichtere of donkerder huidskleur. Mensen die zelf niet wit zijn, blijken toch een voorkeur te hebben voor een lichtere huid en van de weeromstuit een afkeer te hebben van meer donker getinte vrouwen en mannen. Geen grof zwart-witdenken dus, maar een subtiel lichter en donker-denkschema, dat zijn oorsprong heeft in wit-superioriteitsdenken.
In Oost- en Zuid-Azië, maar ook in Afrika is het tot op vandaag een hardnekkige vorm van discriminatie, waarmee vooral meisjes en vrouwen worden geconfronteerd. Wie een willekeurige advertentiepagina opslaat in een Indiase krant, die kan hem zomaar tegenkomen: een contactadvertentie, die (zoals gebruikelijk) is geplaatst door ouders en die als volgt klinkt: „Gezocht voor onze zoon: een bruid met een lichte huid.”
Nog altijd is de tint van een donkere huid in India een belangrijk selectiecriterium voor het vinden van een huwelijkskandidaat. Vandaar dat de populaire datingsite shaadi.com tot voor kort een huidtintenfilter had, waarmee je als cliënt kandidaten op hun tint kon selecteren.
Veel donkergetinte meisjes en vrouwen in India en daarbuiten hebben hun kast volstaan met „blankmakende” crèmes en zalfjes. Bedrijven als Unilever, Procter & Gamble, L’Oreal en Johnson & Johnson verdienen vele miljarden aan de verkoop van zulke middeltjes. Unilever is met zijn Fair & Lovely-producten een van de grootste spelers op de wereldmarkt.
De ”licht is beter”-norm heeft in Azië en Afrika een koloniaal verleden, maar wordt nog volop gepropageerd in tv-reclames, tijdschriften en in films. De Indiase filmindustrie van Bollywood laat helden steevast een lichtgetinte huid en boeven een donkergetinte huid hebben. Nu het antiracismedebat ook India heeft bereikt, lijkt er sprake van een omslag. Onder druk van activisten heeft datingsite shaadi.com zijn huidfilter verwijderd en op diverse bleekmiddeltjes is een verwijzing naar het lichte-tinteffect geschrapt.