Wat doen Arabische landen als Israël annexatie doorzet?
Het hangt al tijden in de lucht: de annexatie van delen van de Westelijke Jordaanoever door Israël. Vooral Jordanië is daar furieus over. In de Golfstaten zou de reactie weleens mee kunnen vallen.
Zeg het vredesverdrag met Israël op! Waren het voorheen een paar islamisten die deze eis maar bleven herhalen, nu zijn er steeds meer Jordaniërs die hun regering tot actie oproepen.
De aanleiding: de voorgenomen annexatie van de (Palestijnse) Jordaanoever door Israël. Die houdt de Jordaanse gemoederen al tijden, en in toenemende mate, bezig. Jordanië en Egypte zijn de enige twee Arabische landen met een vredesakkoord met Israël en het opzeggen daarvan zou een grote stap achteruit betekenen.
De Jordaanse koning Abdullah II zit tussen twee vuren in. Zijn westerse partners, de VS voorop, zetten hem onder druk om de relatie met Israël goed te houden. Maar binnenslands kost het hem steeds meer moeite om dat beleid uit te leggen. Meer dan de helft van zijn onderdanen is van Palestijnse afkomst. De Jordaanse koning neigt steeds meer naar een steviger beleid richting Israël en heeft al gewaarschuwd voor een „grootschalig conflict” met Israël als dit plan wordt doorgezet.
Maar niet overal in het Midden-Oosten wordt de soep zo heet gegeten. De verwachting was bijvoorbeeld dat een eventuele annexatie óók de doodsteek zou kunnen betekenen voor de bloeiende onofficiële relaties tussen Israël en de Golfstaten, maar het lijkt er steeds meer op dat de Golfstaten zelfs de annexatie van de Jordaanoever niet tot een breekpunt zullen maken.
Zo werd juist afgelopen week afgesproken dat Israël en de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) hun krachten gaan bundelen in de strijd tegen corona. De landen gaan onder meer op technologisch gebied samen onderzoek doen.
Een paar weken eerder besloten de Emiraten hun hulp aan de Palestijnen in het vervolg rechtstreeks via Israël te laten lopen. Ze lieten twee vrachtvliegtuigen met hulpgoederen rechtstreeks naar Israël vliegen, wat zeer tegen het zere been van de Fatah-regering op de Westelijke Jordaanoever was.
De VAE-minister van Buitenlandse Zaken, Anwar Gargash, zei twee weken geleden wel dat Israël niet op normalisering van de relatie hoeft te rekenen als het land op de Westoever gaat annexeren, maar dat leek vooral voor de bühne bedoeld. Gargash zei er in één adem bij dat de verschillende standpunten over de annexatie een goede samenwerking niet in de weg hoeven staan.
Afgelopen week kwam verder naar buiten dat Israël een belangrijke partner wordt in het grote project Blue-Raman, waarmee internetkabels van Italië naar India worden gelegd. Het tweede stuk daarvan, van Jordanië via Saudi-Arabië en Oman naar India, wordt aangelegd door het Omaanse telecombedrijf Omantel. Het lijkt er dan ook op dat, na een eventuele annexatie, achter de schermen evenveel als eerder met de Golfstaten zal worden samengewerkt. Officiële samenwerking, met openbare diplomatieke banden, zal er echter niet inzitten. Dan zou de Golf zijn toch al geringe geloofwaardigheid in de islamitische wereld totaal kwijtraken.
Maar uiteindelijk is het niet de Golf waar de Israëlische premier Netanyahu zich druk over moet maken. Het echte gevaar ligt veel dichter bij huis. Dat is de Jordaanse reactie – als hij zijn plannen doorzet.
