Debat over annexatie Westoever moet geen kostenbatenanalyse worden
De datum van 1 juli nadert met rasse schreden. Dat is het moment waarop de Israëlische regering mogelijk een begin gaat maken met het annexeren van delen van de Westelijke Jordaanoever – het Bijbelse Judea en Samaria. Met de nadruk op mogelijk, want het staat nog zeker niet vast óf Israël dan al stappen gaat zetten. Laat staan hoe groot die stappen zullen zijn.
Intussen houden Israëliërs, Palestijnen én de internationale gemeenschap er terdege rekening mee dat er vanaf die datum wel íéts staat te gebeuren. En dus laait wereldwijd de discussie over dat smalle strookje land aan de Middellandse Zee weer in alle hevigheid op. Inclusief een debat over de kwestie donderdag in het Europees Parlement.
Nu zal de Israëlische regering niet per se wakker liggen van de beraadslagingen van Europese volksvertegenwoordigers in Brussel. Tegelijkertijd vormen die wel een afspiegeling van het algemene gevoelen dat in grote delen van de Europese Unie ten aanzien van Israël heerst. En die houding is doorgaans bij velen helaas al bij voorbaat negatief.
Het is tekenend dat critici nu al over het instellen van sancties tegen de Joodse staat spreken, nog voor er ook maar één daadwerkelijke stap in de richting van annexatie is gezet. Israël mag zich dan niet veel aantrekken van een debat in het Europees Parlement, eventuele Europese strafmaatregelen worden in Jeruzalem wel degelijk serieus genomen. Zeker in deze tijd, als ook de Israëlische economie zwaar onder druk staat.
Dat zorgt er mede voor dat in Israël de discussie over annexatie steeds meer verschuift van een inhoudelijk debat naar een soort kale kostenbatenanalyse. In de eerste plaats maakt men zich natuurlijk zorgen over de interne veiligheid. Zal het geweld van de kant van de Palestijnen toenemen? Kan de bevolking een nieuwe intifada tegemoet zien?
Maar ook de reacties van de internationale gemeenschap worden nadrukkelijk in die afweging meegenomen. Bovenaan het lijstje staan natuurlijk de Verenigde Staten. Stel dat Donald Trump de presidentsverkiezingen in november verliest? Joe Biden heeft eenzijdige annexatie al veroordeeld. De houding van Washington is vanouds zeer belangrijk voor Israël, op afstand gevolgd door Europa.
Maar ook de betrekkingen met de Arabische wereld spelen een belangrijke rol. In de eerste plaats met de landen waarmee Israël een vredesverdrag heeft: Egypte en Jordanië. Maar ook met een aantal Golfstaten, waarmee de afgelopen tijd belangrijke strategische relaties zijn aangegaan – vooral als buffer tegen Iran.
Dat zijn voor Israël vanuit het oogpunt van veiligheid, diplomatie en internationale politiek begrijpelijke afwegingen. Ze ontnemen echter voor een deel het zicht op inhoudelijke argumenten – of die nu Bijbels of juridisch van aard zijn.