De verontwaardiging was bijna collectief te noemen. Foto’s van reizigers in volle vliegtuigen –op minder dan een armlengte afstand van elkaar– wakkerden in de afgelopen weken discussies aan over wat nu eigenlijk het verschil is tussen een vliegtuig en een kerk of trein.

Nu zijn die verschillen natuurlijk heel duidelijk –een kerk heeft staart noch vleugels, een vliegtuig geen orgel– maar dát was het punt niet. Wat dan wel? Hier ging het om: in de lucht geldt de anderhalvemetersamenleving blijkbaar niet. Het beleid van luchtvaartmaatschappijen geeft inderdaad te denken, maar technologie en ticketprijs maken social distancing in de lucht nogal ingewikkeld.

Nu het vliegverkeer na wekenlange stilstand langzaam maar zeker weer van de grond komt, zoeken luchtvaartmaatschappijen naarstig naar manieren om de geleden schade in te halen. Met een marge van hooguit een tientje op ieder vliegticket is dat een hele opgave. Om hun vluchten zo rendabel mogelijk te maken, verwelkomen de maatschappijen dan ook graag zo veel mogelijk reizigers. Elke stoel is immers geld waard.

Tegelijkertijd is besmettingsgevaar niet van de lucht. Daarom verplichtten sommige luchtvaartconcerns hun passagiers om mondkapjes te dragen. Deze maatregel kost de luchtvaartmaatschappijen niets. De verantwoordelijkheid ligt immers bij de consument en dat voorkomt ingrijpende –en vooral kostbare– verbouwingen van toestellen.

Ondertussen zitten ontwerpers van vliegtuiginterieurs niet stil. Zo tekende het Nederlandse bedrijf Aviation Glass glazen schermen die tussen vliegtuigstoelen kunnen worden geplaatst om aerosolen van medereizigers tegen te houden. Eerder al presenteerde het Italiaanse Aviointeriors SpA een concept waarbij de middelste stoel in een rij is omgedraaid en een kunststof scherm coronadeeltjes moet weren. Of de ideeën kans van slagen hebben, is nog maar de vraag.

De ontwerpen leiden tot extra gewicht –en dat brengt weer hogere brandstofkosten met zich mee. Bovendien moeten vliegtuigbouwers zich houden aan zeer strenge regels, die zelfs een ogenschijnlijk kleine ingreep kunnen blokkeren.

Luchtvaartdeskundigen vestigen hun vertrouwen tot die tijd op de ventilatie, die de lucht in de vliegtuigcabines om de paar minuten ververst.

Helemaal waterdicht is deze methode niet te noemen. Vorige week kwam aan het licht dat passagiers op een vlucht van Quatar naar Athene besmet te zijn geraakt tijdens de vlucht. Volgens luchtvaartconcern Qatar Airways vertoonden de reizigers tijdens het inchecken, vijf uur eerder op de dag, nog geen coronaverschijnselen.