Het kabinet is van plan per 15 juni voor twaalf Europese landen het reisadvies bij te stellen van oranje naar geel. Dat betekent dat reizen verantwoord is, maar dat je moet opletten, legde Rutte uit.

Onder de eerste groep landen zijn onder meer België, Duitsland, Luxemburg, Italië en Kroatië. Volgens Rutte is er „goede hoop” dat vervolgens tussen 15 juni en 5 juli nog meer landen code geel kunnen krijgen. De bedoeling is om het advies te versoepelen zodra die landen de grenzen weer openstellen. Het gaat om onder meer Frankrijk, Spanje, Oostenrijk.

Voor drie landen blijft voorlopig een negatief reisadvies gelden: Denemarken, het Verenigd Koninkrijk en Zweden.

„Denk goed na wat je doet, en ga je toch op vakantie, ga dan wijs op reis”, aldus Rutte. Hij noemde het wijs om ten minste de Nederlandse regels in acht te blijven nemen. De premier raadde aan voor het boeken en voor vertrek het reisadvies van het ministerie van Buitenlandse Zaken te checken. „Let wel, geel is geen groen.”

Het RIVM kijkt wekelijks naar de risico’s voor andere landen, en het beeld kan dan ook veranderen. Reizen is op eigen risico, en van repatriëren zal geen sprake zijn, benadrukte Rutte.

Naast de versoepeling van de reisadviezen meldde Rutte dat basisscholen per 8 juni inderdaad weer volledig open kunnen. De regels voor jongeren boven de 12 jaar worden „stap voor stap” iets versoepeld, zei ‘coronaminister’ Hugo de Jonge. Maar omdat het coronavirus bij kinderen tussen de 12 en 17 jaar toch sneller om zich heen lijkt te grijpen, is het kabinet voor het voortgezet onderwijs „iets voorzichtiger” met het laten vieren van de teugels dan bij het basisonderwijs.

De Jonge bevestigde dat is afgesproken dat verpleeghuizen die virusvrij zijn al vanaf 15 juni meerdere bezoekers mogen toelaten. Dat is een maand eerder dan het kabinet zich had voorgenomen.

Racisme

Een groot deel van de persconferentie van Rutte en De Jonge ging over de antiracismedemonstraties in Nederland. Dit naar aanleiding van de betoging in Amsterdam afgelopen maandag waar duizenden mensen bij aanwezig waren. Daarbij werd de regel dat mensen die geen gezamenlijk huishouden vormen, 1,5 meter afstand van elkaar houden met voeten getreden.

De premier stelde dat de dood van George Floyd in de Amerikaanse stad Minneapolis „onacceptabel” is. Floyd, een zwarte man, kwam vorige week om het leven nadat hij minutenlang op de grond werd gedrukt door een witte politieagent. Sindsdien vinden wereldwijd demonstraties plaats tegen racisme.

Rutte trok het debat ook naar Nederland. Hij noemde discriminatie in ons land een „systemisch probleem.” „Ook hier worden mensen beoordeeld op hun afkomst. Wat mensen daar meemaken, maken mensen hier ook mee. De premier zei dan ook „duizend procent” te begrijpen dat mensen in ons land hiertegen willen demonstreren.

Maar hoe de demonstratie in maandag in Amsterdam verliep, noemde de premier „onverantwoord.” Rutte: „We hebben ook te maken met een pandemie. Je hebt ook een verantwoordelijkheid om anderen niet aan te steken”, zei Rutte. De premier stelde dat het houden van 1,5 meter afstand niet alleen een verantwoordelijkheid is van de burgemeester, maar ook van de demonstranten zelf.

Op dezelfde manier waarop we Nederlanders collectief weerstand moeten bieden tegen racisme, moeten burgers ook collectief 1,5 meter afstand houden van elkaar, zo benadrukte hij vervolgens.

Het kabinet is echter niet van plan met een nieuw actieplan tegen racisme te komen. „Er zijn allemaal al meldpunten, al wetgeving, al boetes. Maar daarmee ga ik nooit garanderen dat het niet meer voorkomt.” Rutte wil een norm stellen: „Ik normeer hier. Dat doe ik door te zeggen dat het land dit niet accepteert.”