Ommen is oud. Rond het jaar 1100 wordt ze al genoemd als een doorwaadbare plaats langs de Vecht. Op een rivierduin bouwde iemand hier het eerste huis. Inmiddels wonen er ongeveer 18.000 mensen.

In het centrum staat, omringd door cafés, kroegen en eethuizen, de laatgotische Grote Kerk, ooit gewijd aan vrouwe Brigitta (of Brigida, de Ierse beschermheilige van het vee). De kerk staat iets hoger dan de omliggende huizen, als op een vluchtheuvel, een schuilplaats in de wildernis.

Op een bankje op het Kerkplein zit een oude dame in de zon, de rollator binnen handbereik. Weet zij hoe kerks Ommen is? „Dit is wel een gelovige buurt. Hier zie je op zondag veel kerkgangers. Zelf ga ik dan naar de gereformeerde kerk aan de Bouwstraat. Maar, velen zijn hier ook niks.”

Koster

In het middenschip van de Grote Kerk is Ronald Haveman aan het werk. Sinds 2014 is Haveman voor de helft van zijn tijd als koster in dienst van de hervormde gemeente. De andere helft is hij varkenshouder.

Aan een van de muren hangt de tekst: „Alles wat adem heeft, loof de Heer.” Rechts van de kansel staat een rek met 25 collectezakken, zwart, groen en rood. Links van de eiken preekstoel is een gedenkplek gerealiseerd, met stenen voor de overleden gemeenteleden van dit jaar. Het zijn er twaalf.

Ommen is de afgelopen decennia een uitgesproken toeristisch dorp geworden, zegt Haveman. „Rond de stad bevinden zich 31 campings. Zomers hebben we de meeste kerkgangers. Op zondag is het dan druk in het centrum. Dat is met de kerkgang wel wennen, maar we respecteren elkaar wel. Als de horeca tijdens de kerkdienst teveel lawaai maakt, ga ik weleens vragen of het wat zachter mag. Dat gebeurt zonder problemen.”

Eindtijd

Dat de Grote Kerk in het centrum staat, geeft de gelegenheid om de boodschap van de Bijbel uit te stralen, zegt Haveman. „We leven in de eindtijd. Lees Lukas 21, over oorlogen en besmettelijke ziekten. Juist nu moeten we er als kerk zijn. We hebben een boodschap voor iedereen: er is een God, om te beginnen. En er is Jezus, Die gestorven is voor de zonden. Wie God niet kent, staat met lege handen in de wereld.”

Ommen is vanouds een kerkelijke plaats. Haveman: „De kerkverlating gaat ons echter niet voorbij. Maar als hervormde gemeente mogen we nog niet klagen. Onze ochtenddiensten worden bezocht door zo’n 300 tot 400 kerkgangers. De avonddiensten houden we samen met de gereformeerden. En op bid- en dankdagen houden we twee diensten.”

Haveman noemt de hervormde gemeente van Ommen „confessioneel en veelkleurig, in het midden van de Protestantse Kerk.”

Naast de hervormde gemeente heeft Ommen een gereformeerde kerk, een gereformeerde kerk vrijgemaakt, een rooms-katholieke parochie, een vergadering van gelovigen, een evangelische gemeente en een Christengemeente.

Aan de dr. A. C. van Raaltestraat staat een oud vervallen pand, in de volksmond bekend als het Van Raaltehuis. Op een bordje aan de muur staat de tekst: „In dit pand was in de periode 1839-1844 een theologische school gevestigd voor predikantenopleiding onder leiding van ds. A. C. v. Raalte, eerste predikant van de gereformeerde kerk van Ommen.” Het gebouw was eigendom van dr. Van Raalte, een van de vaders van de Afscheiding. Het pand zou ook zijn pastorie geweest kunnen zijn, maar daarover bestaat nog steeds onduidelijkheid. Jarenlang is geprobeerd het historische Van Raaltehuis te behouden, maar het valt inmiddels bijna in elkaar.

Kerken langs de Vecht

Vierdelige serie over het kerkelijk leven langs de Overijsselse Vecht, van Dalfsen tot Hardenberg. Volgende week dinsdag deel 4: Hardenberg.