Dat was woensdag de voornaamste boodschap van een videotop van EU-regeringsleiders en hun ambtgenoten uit de westelijke Balkan. „Onze eerste prioriteit is om Covid-19 samen te verslaan”, aldus EU-president Charles Michel.

Montenegro, Servië, Noord-Macedonië en Albanië zijn kandidaat-lidstaat, terwijl Kosovo en Bosnië en Herzegovina daar nog op moeten wachten. De gevoelige kwestie van EU-uitbreiding stond echter formeel niet op de agenda. Vanuit de EU werd evenwel onderstreept dat de Balkanlanden ondanks de pandemie werk moeten blijven maken van economische hervormingen, de rechtsstaat, corruptiebestrijding, persvrijheid en een goed functionerend democratisch en openbaar bestuur op hun weg naar lidmaatschap. De Balkanlanden verbinden zich daaraan. In de slotverklaring werd hun „Europese perspectief ondubbelzinnig” herbevestigd.

Steunpakket

De EU vroeg en kreeg ruimere erkenning voor het onlangs geopenbaarde steunpakket van ruim 3,3 miljard euro om de regio in de coronacrisis te hulp te schieten. Ook kunnen beschermingsmiddelen vrij naar de Balkan worden uitgevoerd. Landen als Servië hebben steun uit Rusland en China warm verwelkomd, terwijl dankbaarheid richting Europa achterbleef. Wat deze landen doen valt in het niet bij de Europese solidariteit, aldus de EU.

De Europese Commissie presenteert later dit jaar een „robuust” investeringsplan voor de regio, dat het economisch herstel moet stimuleren en de Balkan dichter bij de EU brengen.

„Er is geen twijfel dat de westelijke Balkan in de EU hoort”, zei voorzitter Ursula von der Leyen. „Maar er moet wel voortgang zijn.”

De top zou eigenlijk in de Kroatische hoofdstad Zagreb plaatsvinden, maar vanwege de coronacrisis werd het een virtuele. „Iedereen was gelukkig”, merkte de Kroatische premier Andrej Plenkovic op.

Vervanging Rutte

De Luxemburgse premier Xavier Bettel verving premier Mark Rutte, die vanwege beraad over coronamaatregelen verstek moest laten gaan. Bettel sprak ook voor de Belgische premier. „De Benelux staat klaar om voortgang bij noodzakelijke hervormingen te ondersteunen” zei hij namens de drie landen.