Aan het eind een diepe zucht. En in het begin al meteen de ontboezeming dat besluiten nemen over versoepeling van de coronamaatregelen voor hem „duivelse dilemma’s” zijn.

Premier Rutte liet dinsdagavond, op zijn persconferentie over het coronabeleid na 28 april, geen kans onbenut om het volk te tonen hoezeer alles rond deze crisis hem aan het hart gaat. „Ik heb hier ongelooflijk mee geworsteld en wil zielsgraag zeggen: er kan weer veel meer.” Maar dat ging dus niet.

Overdreven? Een onnodig defensieve insteek? Veel burgers snappen toch allang dat we niet zomaar terug naar normaal kunnen? Toch niet. Uit diverse reacties na de persconferentie blijkt wel degelijk teleurstelling, zoals uit die van de Koninklijke Horeca Nederland, kappersbranchevereniging ANKO en het Nationaal Ouderenfonds. „Een klap in het gezicht van ouderen.”

Reacties die laten zien dat de premier in zijn ietwat verdedigend klinkende betoog, op de persconferentie waar Nederland reikhalzend naar uitkeek, niet té empathisch was. Ook al niet omdat iedereen inziet dat ook bij gewone burgers een blijvende bereidheid om in te schikken allerminst vanzelfsprekend is.

Kernvraag in de communicatie lijkt te zijn hoe Rutte als minister-president enerzijds strengheid en duidelijkheid kan uitstralen, anderzijds begrip, compassie en genuanceerde redelijkheid.

Die uitdaging leidde dinsdagavond –toen een record aantal kijkers, namelijk 7,8 miljoen, elk woord van de kabinetsleider opzogen– tot een voor iedereen te vatten boodschap. Versoepeling? Ja, een héél klein beetje. Voor de allerjongsten. Maar voor de meeste beperkingen geldt dat alles tot 20 mei blijft zoals het is.

Waarna Rutte het riedeltje herhaalde dat inmiddels zo bekend in de oren klinkt: 1,5 meter afstand, handen wassen, niesen in je elleboog. Blijkbaar volgens het idee dat herhaling van de boodschap dé kracht van reclame is.

Jazeker, hoewel steeds kalm blijvend, reageerde hij soms een tikje geprikkeld op kritische vragen van journalisten. Waarmee hij opnieuw de gevoelens van het volk vertolkte. „Wekenlang hebben burgers zich voorbeeldig gedragen. En wat krijgen ze ervoor terug? Weer drie weken verlenging”, mopperde een NOS-verslaggever. Rutte wijst hem op de noodzaak van geduld en zelfbeheersing. Op social media klink het: „Wat een vraag… Het is geen supermarkt!”

Een andere journalist wil weten of, als de basisscholen na de meivakantie weer gaan draaien, docenten niet als „proefkonijnen” worden gebruikt. Die scholen zijn in maart toch niet voor niets gesloten? Klopt, repliceert de premier. Maar we hebben wel steeds meer „geleerd” over het virus. Over hoe het zich gedraagt bij ouderen… en bij jongeren.

Een helder betoog. Steeds wat bijleren. Blijkbaar ook over communicatie. Want als deze persconferentie iets liet zien, dan wel dit, dat de minister-president er steeds beter in slaagt de lastige balans te bewaren tussen helderheid en strengheid enerzijds en gevoel en begrip anderzijds.

Ja, want bij helderheid en strengheid behoort de staatsmanachtige uitstraling van iemand die zaterdag nog uitvoerig „met Angela Merkel belde” en met haar zijn dilemma’s deelde.

Bij gevoel en begrip de uitlating: „Ik beloof u dat ik u steeds zal vertellen wat er in mij zit, wat we weten, wat we niet weten, en op welke basis we afwegingen maken.”