Annan noemt invasie in Irak illegaal
VN-secretaris-generaal Kofi Annan heeft woensdag in een interview met de BBC de invasie in Irak illegaal genoemd. Het was Annans meest uitgesproken kritiek op de invasie sinds hij deze operatie tijdens een bezoek aan Den Haag vorig jaar maart kwalificeerde als „in strijd met het VN-handvest.”
Een invasie was volgens Kofi Annan alleen gerechtvaardigd geweest als de VN-Veiligheidsraad daarmee akkoord was gegaan. Desondanks zijn de VN volgens hem bereid alle advies en steun te geven die mogelijk is om in Irak verkiezingen te organiseren. Die kunnen volgens Kofi Annan echter alleen geloofwaardige resultaten opleveren als de veiligheidssituatie verbetert. „Verkiezingen zijn niet geloofwaardig als de veiligheidssituatie blijft zoals zij nu is”, aldus Annan.
Het aanhoudende geweld in Irak is reden voor Kofi Annan om voorlopig geen extra personeel naar Irak te sturen. Na de aanslag op de VN-vertegenwoordiging vorig jaar trokken de VN bijna al hun buitenlandse personeel terug. Er zijn nu nog maar dertig VN-vertegenwoordigers in Bagdad. Die vertonen zich vrijwel niet buiten de zogeheten Groene Zone, waar zich ook de voorlopige Iraakse regering ophoudt en waar de Amerikaanse en de Britse ambassades gevestigd zijn. Volgens Amerikaanse militaire bronnen is zelfs deze Groene Zone niet veilig meer, omdat men onvoldoende militairen heeft om deze enclave binnen Bagdad te beschermen.
Kritische geluiden waren woensdag ook te beluisteren in de Senaat in Washington. Geen kritiek op de invasie, die door de Republikeinse en de Democratische Partij werd gesteund, maar op het huidige Amerikaanse beleid in Irak. De Senaatscommissie buitenlandse zaken hield een hoorzitting naar aanleiding van het besluit van de regering-Bush om een deel van het geld dat bestemd is voor de wederopbouw van Irak, te gebruiken voor verbetering van de veiligheid. Van de 18,4 miljard dollar die Washington voor de wederopbouw heeft gereserveerd, is tot nu tot nog maar 1,1 miljard dollar besteed.
Van het resterende bedrag wil Washington nu 3,5 miljard dollar besteden aan verbetering van de veiligheid. Republikeins senator Chuck Hagel noemde dit een „gevaarlijk precedent.” „Door het trage tempo van de wederopbouw verspelen wij een van onze belangrijkste instrumenten om de ontwikkelingen in Irak op een positieve manier te beïnvloeden”, aldus Hagel. Door een deel van het nog niet bestede geld voor de wederopbouw nu voor een andere bestemming te gebruiken, geven de VS in Irak volgens de senator „een verkeerd signaal.”
Volgens de commissievoorzitter, de Republikeinse senator Richard Lugar, tast de beslissing van de regering de „geloofwaardigheid” van het Amerikaanse beleid aan. Plaatsvervangend minister van Buitenlandse Zaken Ronald Schlicher, verantwoordelijk voor de wederopbouw in Irak, verklaarde tegenover de commissie dat een volledig herstel van basisvoorzieningen in Irak zoals water en elektriciteit nog „jaren” in beslag kan nemen. Hij erkende dat de doelstellingen die de regering zich heeft gesteld voor wat de wederopbouw betreft tot nu toe niet zijn gerealiseerd.
Een gemeenschappelijk rapport van de Amerikaanse inlichtingendiensten -een zogeheten National Intelligence Estimat- is niet optimistisch over de situatie in Irak. In het best denkbare geval blijft de situatie in Irak volgens het rapport de komende anderhalf jaar „instabiel.” In het slechtst denkbare scenario breekt een regelrechte burgeroorlog uit. Het rapport is samengesteld door de National Foreign Intelligence Board en goedgekeurd door de dienstdoende chef van de inlichtingendienst CIA, John McLaughlin. Woordvoerder Sean McCormack van de Nationale Veiligheidsraad erkende woensdag het bestaan van het rapport, maar hij wilde niet ingaan op de inhoud.