„We moeten afwachten en het totale beeld van dit incident zien te krijgen voordat we conclusies trekken”, zei de Zuid-Koreaanse hoogleraar Yu Suk Ryul in een interview met de Korea Times maandag. Yu is verbonden aan het prestigieuze Zuid-Koreaanse Instituut van Buitenlandse Zaken en Nationale Veiligheid (Ifans).

Volgens Yu probeert Pyongyang mogelijk geruchten over een militair incident de kop in te drukken. De hoogleraar meent dat er mogelijk een ongeluk heeft plaatsgevonden in een ondergrondse munitieopslagplaats. De regio staat erom bekend een groot aantal ondergrondse militaire installaties te herbergen. Ook zou er in de omgeving een lanceerinstallatie voor raketten zijn.

Specialisten in Seoul op het gebeid van waterenergie toonden zich duidelijk ontevreden met de Noord-Koreaanse uitleg. De rivier Huchang, gelegen in het gebied waar de explosie plaatsvond, is volgens hen een onwaarschijnlijke locatie voor een grote waterkrachtcentrrale. In een interview met de Zuid-Koreaanse media zei Go Duk Gu, een expert verbonden aan Korea Water Resources Corp., dat het idee „economisch niet uitvoerbaar” is. „Gezien de grootte van het stroomgebied van de Huchang en het volume van de regenval in de regio is de constructie van een dam voor een dergelijk doel moeilijk te realiseren.”

Een andere Zuid-Koreaanse ingenieur zei dat een krachtige explosie zoals die vorige week plaatsvond geen vlakke oppervlakte creëert. „Het lijkt meer op een bomexplosie dan gecontroleerde afbraak.”

De Zuid-Koreaanse krant Chosun Ilbo schrijft dat volgens een Noord-Koreaanse politieke vluchteling die het gebied goed kent de rivier onvoldoende water heeft voor een grote elektriciteitscentrale.

Bijna alle Zuid-Koreaanse media en officiële woordvoerders toonden dezelfde twijfel. De Zuid-Koreaanse minister van Defensie, Yoon Kwang Woong, zei dat het land zijn uiterste best zou doen om een verklaring te vinden voor de explosie. „Het is helder weer, dus we moeten in staat zijn om vandaag en morgen satellietfoto’s te maken”, vertelde Yoon maandag aan Zuid-Koreaanse journalisten.

Diplomatieke bronnen in Peking en Seoul zeiden zondag dat afgelopen donderdag een grote zwarte rookwolk met een straal van 4 kilometer was waargenomen in Ryanggang. De rookwolk ging samen met een grote explosie. Volgens berichten was de explosie driemaal zo groot als de ontploffing op een station in Ryongchon in april van dit jaar. Hierbij kwamen 160 mensen om het leven en raakten 1300 personen gewond.

Woordvoerders van de Verenigde Staen en Zuid-Korea stelden al snel dat de explosie niet veroorzaakt was door een atoombom. De onverwacht snelle verklaring van Noord-Korea kwam mogelijk als een reactie op de geruchten in de internationale media dat de explosie het gevolg was van een kernproef. Volgens de BBC vertelde de Noord-Koreaanse minister van Buitenlandse Zaken, Paek, aan de Britse diplomaat Rammel, die op bezoek is in de geheimzinnige staat, dat Noord-Korea niet eerder met een verklaring was gekomen omdat „alle buitenlandse journalisten leugenaars” zijn.

De explosie komt op het moment dat de Verenigde Staten beginnen met de aanleg van een systeem om Noord-Koreaanse raketten te signaleren en te onderscheppen. Het zogenaamde vroege waarschuwingssysteem wordt uitgevoerd door ten minste drie Amerikaanse oorlogsbodems uitgerust met Aegis-technologie die in de Japanse Zee gaan patrouilleren.

Dit is een historisch gebeuren. Een uit 1972 daterende overeenkomst tussen de VS en de toenmalige Sovjet-Unie verbood raketdefensiesystemen ter zee. Maar in 2002 stapten de VS uit deze overeenkomst. Het is de eerste maal dat een dergelijk systeem wordt geïnstalleerd.

Volgens een publicatie van het Amerikaanse Missile Defense Agency worden de schepen USS Curtis Wilbur, de USS John S. McCain en de USS Fitzgerald voor het einde van deze maand ingezet. Alle drie zijn torpedobootjagers uitgerust met het Aegis-wapensysteem dat aangepast is om midden- en langeafstandsraketten te ontdekken en te volgen. De schepen geven de informatie door aan installaties in Alaska en Californië die in staat zijn de raketten te onderscheppen.

De voormalige CIA-chef George Tenet getuigde tijdens een hoorzitting voor de Senaat in februari 2003 dat Noord-Korea raketten heeft die Hawaii, Alaska en de westelijke kust van de VS kunnen bereiken. In 1998 schoot Noord-Korea een Taepodong-1-raket over Japan heen die in de Stille Oceaan terecht kwam. Sindsdien hebben Japan en de VS samengewerkt om een verdedigingssysteem op te bouwen. Japan heeft ook verscheidene torpedobootjagers met het Aegis-wapensysteem. Drie jaar geleden zei Pyongyang overigens dat als Washington Aegis-torpedobootjagers in de Japan Zee zou laten patrouilleren het de „aanvallers” zou „vernietigen.”