De Rekenkamer heeft alle lonen, bonussen en vertrekregelingen van de 65 topambtenaren op het departement in de periode januari 2003 tot juni 2004 aan een onderzoek onderworpen. Dat gebeurde op verzoek van de minister nadat enkele ambtenaren in een brief aan Tweede-Kamerleden hadden geklaagd over onjuiste beloningen voor topambtenaren bij Onderwijs.

Het ministerie houdt zich niet aan de regels die gelden voor de aanstelling van hoge ambtenaren. Negen nieuwkomers kregen bij hun aanstelling direct een hoger salaris dan de functie toelaat. Verder ontbreken gegevens over extra salarisverhogingen, aldus de Rekenkamer.

Ministeries mogen zelf de hoogte van extra toeslagen bepalen. Bij Onderwijs geldt als stelregel dat medewerkers jaarlijks niet meer dan 2500 euro mogen ontvangen. In anderhalf jaar tijd kregen 37 ambtenaren 51 eenmalige toeslagen; 44 keer kwam de toeslag boven het maximum uit. De maximale overschrijding bedroeg ruim 9300 euro.

De vertrekregelingen voor topambtenaren bij OCW zijn volgens de Rekenkamer erg royaal. In de onderzochte periode is twaalf keer een vertrekregeling opgesteld waarbij de betrokkenen nauwelijks financieel nadeel ondervonden van het vertrek. Ook hun pensioenhiaat werd gerepareerd. Volgens de onderzoekers heeft het ministerie ten onrechte nagelaten een onafhankelijke deskundige naar de vertrekregelingen te laten kijken.

Minister Van der Hoeven van Onderwijs onderschrijft de kritiek van de Rekenkamer op de gebrekkige personeelsadministratie. Ze is blij dat de Rekenkamer „geen enkel bewijs van fraude heeft gevonden. Er is wel te vaak te slordig en ondoorzichtig met de regels omgesprongen.”

De bewindsvrouw schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat ze regels voor beloning van hoge ambtenaren aanscherpt. Ook het toezicht op de naleving ervan wordt strenger.

Van der Hoeven presenteerde donderdagmorgen ook een eigen onderzoek naar de onregelmatigheden. Dat is uitgevoerd door advocatenkantoor Ploum Lodder Princen. De bevindingen sluiten in grote lijnen aan bij die van de Rekenkamer. „In een relatief beperkt aantal dossiers constateerde Ploum onregelmatigheden of opmerkelijke zaken”, aldus de minister.