Het was tevens de eerste dag waarop Milosevic zijn verdediging niet meer zelf mocht voeren. Steven Kay, de advocaat die Milosevic eind vorige week door de rechters kreeg opgedrongen, ondervroeg getuige prof. dr. Smilja Avramov.

Milosevic (63), die vorige week al had gerept over een „schandaal”, sputterde aan het begin van de zitting nog wat tegen en sprak van een „juridische fictie.” Voorzittend rechter Robinson zei dat hij er „moe” van wordt dat Milosevic steeds dezelfde argumenten herhaalt en kapte de ex-president af. Robinson adviseerde Milosevic tegen de toewijzing van de advocaat in beroep te gaan, zoals die zelf had aangekondigd.

De Brit Kay (50) was in de Milosevic-zaak de afgelopen jaren een amicus curiae, een van de ”vrienden van het hof”. De rechters hadden de vrienden aangezocht om te helpen bij het voeren van een eerlijk proces. Gisteren nam Kay met zijn kantoorgenote Gillian Higgins plaats in de bank van de verdediging, die ruim drie jaar leeg was gebleven. Hij gebruikt voorlopig de getuigenlijst die Slobodan Milosevic heeft voorbereid. Daarop stond de Servische emeritus hoogleraar volkenrecht Avramov voorop.

„Ik studeerde voor de Tweede Wereldoorlog aan de grote universiteiten van Europa”, aldus de bejaarde Avramov (geboren 1919) op een vraag naar haar cv. Milosevic was een van haar studenten aan de universiteit van Belgrado. Zij noemde hem een „uitstekende student” met „intellectuele nieuwsgierigheid”.

Avramov was vanaf 1991 volkenrechtsdeskundige van de toenmalige president Milosevic van de Joegoslavische deelrepubliek Servië. Joegoslavië, toen nog bestaand uit Servië, Kroatië, Bosnië, Slovenië, Macedonië en Montenegro, begon toen uit elkaar te vallen. Volgens Avramov was Milosevic „bezeten” van het idee dat de federatie bij elkaar moest blijven.

De Servische president zette zich volgens Avramov in voor tolerantie tussen de Zuid-Slavische volkeren. Zij wees met de beschuldigende vinger op de separatische neigingen van de Bosnische en Kroatische leiders Izetbegovic en Tudjman. Toen het ’terrorisme’ toenam in Slovenië en Kroatië, wilde Milosevic „tegen elke prijs bloedvergieten vermijden”, aldus Avramov. Zij nam als lid van de Servische delegatie deel aan de Joegoslavië-onderhandelingen die in 1991 in het Vredespaleis in Den Haag werden gehouden.

Nadat Kay Avramov had ondervraagd, bood Robinson Milosevic aan op zijn beurt vragen aan zijn hoogbejaarde oud-leraar te stellen. Maar ”Slobo” bedankte voor de eer. Kay had volgens hem helemaal niet in de lijn gehandeld die hij voor zijn verdediging had uitgestippeld, en het zou „cynisch” zijn te verwachten dat hij daar iets aan zou toevoegen. Milosevic wil niet de „kruimels” hebben die Kay overlaat.

Kay rapporteerde aan het begin van de zitting dat Milosevic niet met hem wil praten. De rechters hadden hem in zijn benoeming bevolen te proberen met de verdachte te overleggen over de verdedigingsstrategie. Milosevic wees dat gisteren om „principiële” redenen opnieuw af. Zijn juridisch adviseurs praten volgens welingelichte bron achter de schermen wel met Kay.