Op de Utrechtse Heuvelrug is de heide volgens Gedeputeerde Staten te sterk versnipperd. Er liggen open stukken natuur als enclaves te midden van bosgebied.

Het gaat vooral om heide, maar ook om zandverstuivingen en droog, schraal grasland. Ecologisch gezien zijn het vaak bijzonder waardevolle terreinen. Er komen veel soorten voor die op de Rode Lijst staan, waar met uitsterven bedreigde dieren en planten op vermeld worden.

Deze gebieden staan echter onder druk vanwege de vaak geringe afmeting en geïsoleerde ligging te midden van bos. Populaties van diersoorten zijn hierdoor klein en bij lokaal uitsterven komen ze niet meer terug.

In het plan Veiligstelling Gebieden (1996) heeft de provincie vastgesteld dat 350 hectare bos kan worden omgevormd tot open natuur. Hierdoor worden de terreinen vergroot en met elkaar verbonden.

Van dit plan is tot dusver weinig uitgevoerd, omdat de Boswet een dergelijke omvorming niet toeliet. In 2003 heeft de provincie nieuwe beleidsregels voor de Boswet vastgesteld die ruimte bieden om de gewenste uitbreiding daadwerkelijk te realiseren.

Er kunnen in totaal elf heidekerngebieden van ten minste 40 tot 50 hectare op de Heuvelrug worden ontwikkeld. In de kerngebieden is het doel te komen tot tenminste 40 à 50 hectare heide. Daarbij gaat het in enkele gevallen om een groot heideterrein (bijvoorbeeld De Stulp-Pluismeer), soms om een aaneenschakeling van heideterreintjes, afgewisseld met bos, stuifzand en droog, schraal grasland (bijvoorbeeld De Zoom en omgeving).

Om de heidevelden te realiseren, moet 350 hectare bos worden gekapt. Er komt echter natuur voor in de plaats met een aanzienlijk hogere ecologische, cultuurhistorische en recreatieve waarde. Straks moeten onder andere weer grafheuvels en smeltwaterdalen te zien zijn.

Bij de uitvoering zal de natuurwaarde van het te verwijderen bos beoordeeld worden; in het algemeen gaat het om eenvormige produktiebossen van naaldhout op de armste zandgronden. De bossen zijn bedoeld voor houtproductie.

Realisatie vindt plaats door particuliere bos- en landgoedeigenaren en natuurbeschermingsorganisaties.