De juridische teams van Google hoefden zich in de afgelopen weken niet te vervelen. Spande luidsprekermerk Sonos in januari een rechtszaak aan tegen Google, vorig week diende het hoger beroep tegen een boete van 2,4 miljard euro die werd opgelegd door de Europese Commissie. Google zou zijn eigen diensten teveel bevoordelen en daarmee zijn positie misbruiken.

Niet nieuw

Dat Google zijn concurrentiepositie zou misbruiken, is geen nieuw verwijt. De miljardenboete waartegen vorige week het hoger beroep van moeder Alphabet diende, dateert al uit juni 2017: Google zou zijn prijsvergelijkingsdienst Google Shopping hebben bevoordeeld boven andere prijsvergelijkers.

In juli 2018 kreeg Alphabet bovendien een recordboete van 4,34 miljard euro vanwege oneerlijke concurrentie met besturingssysteem Android. Vorig jaar nog volgde een nieuwe boete van 1,5 miljard euro omdat het bedrijf zijn sterke merkpositie zou hebben misbruikt voor advertentiedienst AdSense.

Kritischer

De rechtszaken en boetes laten zien dat toezichthouders technologiebedrijven steeds kritischer bekijken. Techreuzen moeten op hun tellen gaan passen –innoveren wordt laveren.

Konden technologiereuzen door een gebrek aan wetgeving jarenlang vaak ongehinderd hun gang konden gaan, inmiddels neemt vanuit wetgevers, het bedrijfsleven en de maatschappij de druk toe om hun macht aan banden te leggen.

Ondanks hun grenzeloze innovaties zijn de mogelijkheden van techbedrijven zijn niet langer onbegrensd. Steeds vaker moeten ze zich verantwoorden voor misbruik van hun positie.

Dat werd nog eens extra duidelijk toen de Amerikaanse Federal Trade Commission (FTC) vorige week Alphabet, Apple, Facebook, Amazon en Microsoft, sommeerde om openheid van zaken te geven over tal van kleine investeringen in de afgelopen tien jaar.

Smoren

Het betreft overnames van kleine startups –mogelijk bedoeld om opkomende of potentiële concurrenten in de kiem te smoren. Doordat de startups voor lage bedragen werden overgenomen, hoefden de technologiebedrijven niet aan de meldingsplicht van mededingingsinstanties te voldoen.

Het onderzoek door de FTC zal waarschijnlijk niet direct tot boetes leiden, maar laat wel zien dat de bedrijven in kwestie door hun overnamegedrag de verdenking van de Amerikaanse autoriteiten op zich hebben geladen.

Tanden

Niet alleen toezichthouders onderwerpen technologiebedrijven steeds vaker aan een nauwkeurig onderzoek, ook kleinere bedrijven laten vaker hun tanden zien. In de nieuwe rechtszaak van Sonos tegen Google beschuldigt de luidsprekerfabrikant Google ervan een aantal octrooien van het merk te hebben overgenomen.

Bovendien zou Google een vergelijkbare luidspreker –de Google Home Mini– tegen oneerlijk lage prijzen aan bieden.

Tile, een fabrikant van kleine apparaatjes waarmee via Bluetooth producten kunnen worden teruggevonden, uitte vorige maand in een hoorzitting in het Amerikaanse Congres felle kritiek op Apple. Dat bedrijf zou in recente updates van besturingssysteem iOS het gebruik van Tile hebben bemoeilijkt nu het zelf een soortgelijk product wil introduceren. Apple zou daardoor zijn eigen producten voorrang geven en daarmee zijn macht oneigenlijk gebruiken.

Beleid

CEO David Heinemeier Hansson van softwarebedrijf Basecamp laakte tijdens dezelfde hoorzitting het beleid van Google. Het bedrijf moet diep in de buidel tasten om nog zichtbaar te zijn voor potentiële klanten. „Op een gegeven moment zullen alle bedrijven concurreren tegen big tech, simpelweg omdat big tech eropuit is uit te breiden tot het absoluut alles doet”, aldus Heinemeier Hansson.