Schandaal achtervolgt EU-Commissievoorzitter Von der Leyen
Een spannende dag voor EU-Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. De schijnwerpers zijn donderdag op de Europese topvrouw gericht: ze moet getuigen in een Duits onderzoek naar misstanden.
Voordat de Duitse Ursula von der Leyen afgelopen zomer de leiding van het dagelijks bestuur van de Europese Unie overnam, was ze de Duitse minister van Defensie. Toen ze in 2013 aan die baan begon, stond Von der Leyen een zware taak te wachten: een structurele hervorming van het departement, dat leed onder jarenlange bezuinigingen.
Om haar bij de oplossing van die moeilijkheden te helpen, benoemde Von der Leyen de succesvolle consultant Katrin Suder tot staatssecretaris. Critici beweren nu echter dat een hervorming onder leiding van Suder uitbleef. In plaats daarvan wordt ze beschuldigd van allerlei misstanden, waaronder nepotisme. Ze zou overheidsprojecten hebben aanbesteed aan vrienden of familie en liet vermoedelijk externe, bevriende consultants voor het ministerie werken.
Uiteindelijk werd in 2019 een onderzoekscommissie in de Duitse Bondsdag in leven geroepen. Het afgelopen jaar werden tientallen mensen opgeroepen deel te nemen aan hoorzittingen. Suder, inmiddels ex-staatssecretaris, was eind januari aan de beurt. Zij zei zich van geen kwaad bewust te zijn en kon zich van veel twijfelachtige situaties en keuzes „niets meer herinneren.”
Donderdag moet de huidige Europese Commissievoorzitter getuigen. Wat men voornamelijk van haar wil weten is in hoeverre zij op de hoogte was van de dubieuze aanbestedingen door Suder, die ook wel Von der Leyens „vertrouweling” wordt genoemd.
Vraagtekens
Bovendien zijn er grote vraagtekens rond de werktelefoons van de EU-voorzitter. Als defensieminister had zij twee werktelefoons, die de onderzoekscommissie opeiste voor eventuele cruciale informatie voor de aanklacht. Maar beide toestellen blijken in 2019, al toen de zaak was geopend, volledig te zijn gereset.
In eerste instantie zouden alleen de gegevens van één telefoon zijn verwijderd. Het tweede toestel van Von der Leyen zou wel voor onderzoek beschikbaar zijn, verklaarde haar assistent Björn Seibert begin januari. Toch bleek dat ook deze telefoon, nadat deze in november was ingeleverd, geen data te bevatten.
Een woordvoerder van de Commissievoorzitter liet destijds weten dat er voor de reset geen relevante informatie op de telefoon stond. De tweede telefoon is bovendien door Von der Leyen tijdens haar Europese voorzitterschap gebruikt, waardoor er zorgen waren dat gegevens van de EU-Commissie deel konden uitmaken van het onderzoek.
De hoorzitting van de EU-voorzitter komt op een ongelukkig moment, nu het breder rommelt binnen haar partij, de CDU. De vrouw die Von der Leyen als minister opvolgde, is niemand minder dan CDU-voorzitter Annegret Kramp-Karrenbauer.
Afgelopen maandag maakte Kramp-Karrenbauer bekend af te treden als voorzitter, waarmee ze ook een einde maakte aan de verwachtingen dat ze bondskanselier Angela Merkel in 2021 zou opvolgen. Haar aftreden riep ook vragen op over haar toekomst als defensieminister. Een van de vragen daarbij is of ze iets wist van het verwijderen van de telefoongegevens van haar voorgangster.