Canada: Bewijs dat Iraniërs toestel uit de lucht schoten
Het Oekraïense vliegtuig dat woensdag bij de Iraanse hoofdstad Teheran neerstortte, is geraakt door een Iraanse raket. Dat stellen de Canadese autoriteiten. Ook Amerikaanse veiligheidsdiensten wijzen in die richting. Daarmee dringen zich sterke overeenkomsten met de ramp met de MH17 in 2014 op.
De Canadese premier Justin Trudeau zei donderdag tijdens een toespraak voor de televisie dat vlucht PS752 is getroffen door een Iraanse grond-luchtraket.
Deze nieuwe informatie versterkt de noodzaak van een grondig onderzoek naar deze ramp, ging hij verder. „We hebben informatie uit meerdere bronnen, waaronder onze bondgenoten en onze eigen informatie”, aldus Trudeau.
Hij voegde eraan toe dat het neerschieten van het vliegtuig onopzettelijk kan zijn geweest. Het is volgens hem dan ook te vroeg om te kunnen zeggen wie verantwoordelijk is voor de ramp. Alle 176 inzittenden kwamen om het leven bij de vliegtuigcrash op woensdag, onder wie 63 Canadezen.
Vreselijk gevoel
Trudeau zei verder dat hij de Oekraïense president Volodimir Zelenski had gesproken, die hem vertelde dat Iran onderzoekers uit Kiev het land in zou laten.
Eerder op donderdag meldden Amerikaans media al dat de Boeing 737-800 mogelijk was getroffen door een Iraanse luchtafweerraket, op basis van niet nader genoemde bronnen. Het Amerikaanse weekblad Newsweek haalde twee Pentagon-medewerkers aan, die zeiden dat dit waarschijnlijk niet met opzet was gebeurd.
De Amerikaanse president Donald Trump zei donderdag ook dat er sprake van een vergissing kan zijn. Hij voegde eraan toe dat hij een „vreselijk gevoel” heeft over het neergestorte vliegtuig, maar zei geen bewijs te hebben.
Vlucht 752 van Ukraine International Airlines, een Boeing 737-800 onderweg van Teheran naar Kiev, verloor het contact enkele minuten na de start en niet lang nadat Iran raketten had afgevuurd op militaire bases van de VS en geallieerde troepen in Irak. Vermoedelijk had Iran het luchtafweergeschut geactiveerd uit vrees voor Amerikaanse aanvallen op doelen in Iran.
Het scenario doet sterk denken aan de ramp met de MH17, die op 17 juli 2014 werd neergeschoten boven oorlogsgebied in Oekraïne. Daarbij kwamen 298 mensen om, onder wie 193 Nederlanders. Trudeau belde donderdag met premier Rutte om hem te bevragen over de Nederlandse ervaringen rond de MH17-ramp.
Het hoofd van de Iraanse burgerluchtvaartorganisatie noemde de berichten dat het vliegtuig is geraakt door een raket „onlogische geruchten”, aldus het Iraanse persbureau ISNA. „Wetenschappelijk gezien is het onmogelijk dat een raket het Oekraïense vliegtuig heeft geraakt, en dergelijke geruchten zijn onlogisch”, citeerde ISNA Ali Abedzadeh.
Wake
Iran nodigde de VS formeel uit deel te nemen aan het onderzoek naar het neergestorte vliegtuig. De uitnodiging werd verstuurd aan de Amerikaanse vervoersveiligheidsraad NTSB. Die bevestigde donderdag een onderzoeker te hebben toegewezen aan het onderzoek. Canada en Zweden werden eerder al betrokken bij het onderzoek. De islamitische republiek riep Canada donderdag op om alle informatie over de crash te delen.
Canada stond donderdag stil bij de slachtoffers van de vliegramp. Mensen hielden wakes in steden als Montreal, Ottawa en Toronto, waar honderden mensen afkwamen op de plechtigheid.
Trudeau legde in hoofdstad Ottawa een krans bij het parlement. In Toronto wonen naar schatting 100.000 Canadezen van Iraanse afkomst.