Wilders stapt uit de VVD–fractie, omdat hij weigert in te stemmen met een eventueel lidmaatschap van Turkije aan de Europese Unie. „Ik was, ben en blijf tegen toetreding van Turkije tot de EU en daar kan ik geen compromis over aanvaarden."

Wilders neemt zijn Kamerzetel mee en gaat verder als eenmansfractie. Hij wil „een nieuwe beweging" gaan opzetten die „het gat aan de rechterkant" moet opvullen. Mogelijk zoekt hij aansluiting bij anderen, maar niet bij de LPF.

Van Aartsen zei donderdagavond „alles te hebben gedaan om Wilders binnenboord te houden". Hij ontkende dat hij Wilders een ultimatum heeft gesteld om zijn Turkije–standpunt te wijzigen.

Volgens de VVD–fractieleider was Turkije zelfs niet de kern van de zaak. „Het gaat erom dat de fractie als team kan functioneren." Daarbinnen was er volgens Van Aartsen ruimte genoeg geweest voor Wilders’ eigen inbreng. Wilders wekte de afgelopen maanden voortdurend ergernis bij zijn fractiegenoten met uitspraken die afweken van de partijlijn.

Zalm zei donderdagavond dat de VVD–bewindslieden de opstelling van Van Aartsen volledig steunen. Ook hij legde de nadruk erop dat een fractie als een team moet opereren. Van een leiderschapsprobleem was bij het conflict geen sprake, aldus Zalm, refererend aan de veelgehoorde kritiek dat onduidelijk is wie de leiding heeft bij de VVD.

Volgens Wilders was Turkije wel degelijk een belangrijke reden voor de breuk. Volgens hem wilde de VVD–top hem daarover geen toezeggingen doen. „En ik laat mij niet in de fractiediscipline disciplineren."

Een andere reden voor zijn vertrek uit de fractie is dat de VVD–top van hem eiste dat hij bij optredens in het land de partijlijn zou blijven vasthouden, aldus Wilders. Hij wilde echter tijdens spreekbeurten de vrijheid hebben om zijn tienpuntenplan uit te dragen. In dat enkele maanden terug gepresenteerde plan pleitte hij voor een veel rechtsere koers voor de VVD.

Wilders, die bij de laatste verkiezingen bijna 5000 voorkeursstemmen kreeg, zei het te betreuren dat het tot een breuk is gekomen met de VVD. „Het is een partij waaraan ik veel te danken heb. Dit is een zwarte dag." Hij onderstreepte dat er alles aan is gedaan om een breuk te voorkomen.

Over zijn toekomst zei Wilders nog dat hij „met iedereen gaat praten" en dat hij streeft naar een beweging met een „stevig rechts beleid en op punten een sociaal beleid". Op de vraag hoeveel zetels hij denkt te halen zei hij: „Tien, twintig, ik weet het niet." Hij kondigde aan niet per definitie bij toekomstige stemmingen in de Kamer de VVD–lijn te steunen.

Van Aartsen noemde het vertrek van Wilders een enorm verlies voor de VVD. Nog nooit eerder overkwam de VVD zo’n breuk. De fractieleider vond niet dat hij schuld heeft. Hij is dan ook niet van plan anders leiding te gaan geven aan de nu 27–koppige fractie. „Ik geloof niet in een stalinistische leiding. Dat past niet."

VVD–partijvoorzitter Van Zanen sprak van een „nederlaag voor de partij". „Ik baal dat hij zijn zetel houdt." De VVD heeft Wilders volgens Van Zanen nog niet geroyeerd als lid, maar „als hij consequent is, zegt hij zijn lidmaatschap op".