Het is het soort positivisme dat veel Britten nodig lijken te hebben in de donkere dagen voor Kerst, want de afgelopen drieënhalf jaar verdeelde brexit de samenleving, families en vrienden.

De krantenkoppen in de invloedrijke rechtse tabloidpers zijn deze ochtend als vanouds. ”Red brexit. Red Groot-Brittannië” en ”Steun Boris”. In kapitale letters schreeuwen The Sun en The Daily Mail de lezers deze boodschap in het gezicht. Zij steken hun enthousiasme voor Boris Johnson niet onder stoelen of banken. Geen woord van kritiek, maar alleen steun, want brexit is de wil van het volk. Een meerderheid van de Britten stemde in juni 2016 voor een vertrek uit de Europese Unie. Maar na jaren van verdeeldheid gaat Boris Johnson zorgen voor oplossingen.

Vlakbij het hart van de Britse democratie, in Westminster, staat bij London Bridge een metershoge digitale reclame: ”Stem op een duidelijke brexitkandidaat”. Langs de Thames staan de parlementsgebouwen, waar het Britse Lager- en Hogerhuis vergaderen.

Big Ben en de parlementsgebouwen staan in de steigers. Het lijkt symptomatisch voor de toestand waarin de Britse democratie zich bevindt. Een renovatie van het democratische bouwwerk is hard nodig. En er is veel onderhoudswerk nodig.

Er spelen belangrijke vragen. Hoe gaat het verder met de gezondheidszorg, de NHS? En welke koers zal er worden gevolgd in het klimaatbeleid en de groeiende ongelijkheid in de samenleving? En natuurlijk: wat gebeurt er na brexit met het Verenigd Koninkrijk zelf? Blijven Schotland en Noord-Ierland binnen de unie? De Schotten willen een nieuw referendum over onafhankelijkheid.

Churchill

Op de hoek van Parliament Square staat een standbeeld van Winston Churchill, de grote Britse staatsman die het land door een andere existentiële crisis sleepte. Kan Boris Johnson zo’n staatsman worden?

Eén van de stembureaus’s in het kiesdistrict Cities of London and Westminster ligt aan de Great Smith Street. Het pand is een voormalig badhuis voor mannen en vrouwen, zo leert een tekst op de gevel. Tegenwoordig is het gebouw in gebruik als sociaal maatschappelijk centrum. In dit district strijden drie kandidaten: Nickie Aiken (Conservatief), Gordon Nardell (Labour) en Chuka Ummuna (Liberaal-Democraat) om de winst.

Bij de uitgang van het stembureau vertelt Roger dat hij net voor het eerst van zijn leven voor de Liberaal-Democraten heeft gestemd. „De enige partij die voor Europa is. Zo’n 72 procent van de mensen in dit kiesdistrict wilden in de EU blijven. De conservatieven behartigen hier de belangen van de bevolking niet.” Vroeger was Roger overtuigd Conservatief, maar hij voelt zich verraden door zijn eigen partij. „De Conservatieve Partij is rechts geworden. Johnsons onwaarheden ondermijnen het vertrouwen in politici. En Labour kun je onmogelijk stemmen onder leiding van Corbyn.” Hoge verwachtingen heeft Roger niet. „Het beste is een parlement waarin niemand een absolute meerderheid heeft en dan een tweede referendum.”

Mozart

Tim vertelt dat hij per post een stem heeft uitgebracht. Hij zegt conservatief te hebben gestemd. „Maar mijn motivatie is meer negatief dan positief, want ik wil niet dat Jeremy Corbyn aan de macht komt. Brexit is belangrijk, maar wat voor mij net zo zwaar weegt, is de dreiging van een radicaal Labourprogramma en een mogelijke Labourregering.”

Sadia heeft net gestemd op Labour. „Ik ben een enorme fan van Jeremy Corbyn. Het enige menselijke gezicht, een beschaafde en eerlijke politicus. Hij weet verbinding te vinden met de doorsnee burger, waarvan ik er ook een ben. Boris Johnson verstopt zich. Hij geeft geen interviews waar alle anderen dat wel doen. Hij is de Engelse versie van Donald Trump.”

En ten slotte is er Carol met lange regenjas en hoed. Ze heeft haar hondje Mozart meegenomen naar het stembureau. „Ik heb voor de Conservatieven gestemd”, zegt ze. „Wat ik heb, heb ik zelf verdiend. Dat is conservatisme. En met brexit kan het zo niet doorgaan. We moeten verder.” Ze voegt de daad bij het woord en sjokt verder voort in de regen met Mozart: haar trouwe metgezel, in deze donkere dagen.