Coffeeshops mogen nu eigenlijk al alleen verkopen aan mensen die in Nederland wonen. Klanten moeten zich identificeren en een uittreksel van de Basisregistratie Personen laten zien. Maar veel gemeenten, bijvoorbeeld de grote steden, staan toe dat coffeeshops zich daar niet aan houden.

Nederland staat daardoor „bekend als land waar je naartoe kunt om drugs te gebruiken en je helemaal uit te leven”, stelt Tweede Kamerlid Stieneke van der Graaf (CU). Ze wil van die reputatie af en denkt dat daarvoor de tijd rijp is. Van der Graaf verwijst naar onderzoekers die in de nazomer een alarmerend rapport uitbrachten over de macht van de Amsterdamse drugsmisdaad. Zij opperden laatst dat Amsterdamse coffeeshops toeristen zouden moeten weigeren.

Veel gemeenten gedogen buitenlanders in de coffeeshop omdat ze vrezen dat die anders uitwijken naar straatdealers, met alle overlast van dien. Ook jonge Nederlanders mijden de coffeeshop als die voortaan om een uittreksel vraagt, blijkt uit onderzoek.

Het softdrugsbeleid is voor de coalitiepartijen een delicaat onderwerp omdat ze daarover heel verschillend denken. CU en CDA willen softdrugs aan banden leggen, terwijl coalitiepartner D66 juist meer ruimte zoekt. De rechtse partijen in de Kamer, die nu een meerderheid hebben, drongen in het verleden aan op het weren van drugstoeristen uit de coffeeshop.