„Lagere snelheid heeft minimaal effect”
Verlaging van de maximumsnelheid zal niet het effect hebben dat wordt verwacht, zegt verkeerspsycholoog dr. Gerard Tertoolen. En de instelling van autoloze zondagen evenmin.
Slechts 6,1 procent van de stikstofuitstoot is van autoverkeer afkomstig. Dat wordt iets minder als de snelheid omlaag gaat, zegt Tertoolen. „Maar dan moet wel iedereen zich eraan houden.”
Dat laatste wordt lastig te realiseren. „Juist op wegen waar je 100 kilometer per uur mag, wordt massaal te hard gereden. Ik test dat weleens uit door me precies aan de limiet te houden. De mensen die je nu inhalen, gaan echt niet ineens allemaal langzamer rijden.”
Als 100 overal de limiet wordt, zal dat veel weerstand wekken, verwacht Tertoolen. „Ik zie automobilisten niet massaal naar het Malieveld trekken, maar de irritatie die ontstaat, bevordert het verkeersveilige gedrag niet.”
Dure auto’s
Een lagere maximumsnelheid is dan ook alleen maar te handhaven als je een lappendeken van trajectcontroles over Nederland uitspreidt, zegt de Bruchemse verkeerspsycholoog.
De verwachte milieumaatregel heeft echter negatieve bijeffecten. „Verlaging van de snelheid maakt dure auto’s minder waard, want waarom zou je die kopen als je niet harder dan 100 mag? Het is een lachertje om in een dure Tesla de weg op te gaan als je je aan zo’n limiet moet houden.”
Onveilig
Dat langzamer rijden goed is voor de verkeersveiligheid, betwijfelt Tertoolen. „Als je 100 rijdt, kun je soms inderdaad nog tijdig op een gevaarlijke situatie reageren, terwijl dat niet meer zou kunnen bij een hogere snelheid. De keerzijde is echter dat het rijden saaier wordt als de limiet omlaag gaat. Ik vrees dat het gebruik van de mobiele telefoon dan schrikbarend toeneemt.”
Files
Een lagere maximumsnelheid behoeft ook geen verbetering van de doorstroming te betekenen. „In theorie is de doorstroming het best als iedereen ongeveer 91 rijdt. Dan heb je de kortste volgafstand en wordt de weg het best benut. Maar dat effect vervalt als niet iedereen zich eraan houdt. Ik vrees dat bij een lager maximum de verschillen tussen langzame en snelle rijders groter worden, en juist die verschillen veroorzaken de files.”
De Tweede Kamerfracties van ChristenUnie en GroenLinks hebben geopperd eens per jaar een autoloze zondag te houden. Ook daarvan zal het effect op de stikstoofuitstoot niet zo groot zijn als wordt verondersteld, waarschuwt Tertoolen. „Veel mensen zullen hun uitjes naar een andere dag verplaatsen, dus dan helpt het niet echt. Autoloze zondagen zijn ook minder gemakkelijk te handhaven dan tijdens de oliecrisis van 1973/1974: we leven nu in een 24-uurs economie met koopzondagen. Je kunt dan ook een veel groter aantal overtredingen verwachten dan er destijds was.”
