Ooit was het de woonkamer van de pastorie van de gereformeerde gemeente in Rotterdam-Zuid. Nu is het voorste deel van de kamer en suite de “chapel” van het mannenhuis van Victory Outreach. Het front van de simpele katheder toont een duif met de woorden Holy Ghost ernaast. Op een hoge vitrinekast prijkt een foto van pastor Sonny uit Los Angeles, stichter van Victory Outreach International, en zijn echtgenote Julie. Een verdieping lager staat een foto van Jerry en Xannelou Mendeszoon, stichters van de kerk en het verslaafdenwerk in de havenstad.

Zo’n vijftien bewoners zijn samengekomen voor de avonddienst. Homeleider Marciano, lang en breedgeschouderd, neemt plaats achter de katheder en zet in. ”Heilige Geest, vul mij opnieuw”, een bekend lied voor de mannen. Bij de volgende song, ”Jesus, lover of my soul”, ondersteunen ze hun zang met handgeklap.

In het raamkozijn naast me liggen twee Bijbels en het boek ”Gezegend leven” van Robert Morris. Op een whiteboard tegen de wand is met stift het corveerooster voor deze week opgetekend, onder de tekst: „Maar laten we God danken, Die ons door Jezus Christus onze Heer de overwinning geeft.”

„U alleen kunt mijn hart vervullen, mijn aanbidding is voor U”, brullen de mannen. Na het lied gaat Marciano voor in gebed. „Dank U wel, Heer; wij prijzen en loven U. U moet het doen, o Vader. U hebt ons hier in de home geplaatst, Vader. Wij danken U dat broeder Huib hier mag zijn, Vader. Help hem, Vader.”

Antonio

Gastspreker deze avond is Antonio. Jaren geleden kickte hij zelf af bij Victory Outreach, waar hij opklom tot leider van het mannenhuis aan de Heemraadssingel. Sinds anderhalf jaar werkt hij als ervaringsdeskundige bij stichting De Hoop in Dordrecht, maar de band met Victory Outreach bleef onverbroken. Voor hij de Bijbel opent, laat hij weten wat pastor Jerry Mendeszoon voor hem heeft betekend. „Veel mensen lopen weg van hun post, maar pastor Jerry niet. Ik heb hier alles ontvangen. Mijn verslaving heb ik overwonnen, mijn vrouw heb ik hier gevonden, pastor Jerry heeft ons huwelijk ingezegend…”

Na de lofrede op zijn weldoener en een gebed voor alles en iedereen opent de Kaapverdiaan zijn Bijbel bij Deuteronomium 10 vers 17. De boodschap die hij de mannen deze avond wil meegeven, bestaat uit drie punten. Genade, gehoorzaamheid, God heeft het laatste woord. Van Deuteronomium gaat hij via Openbaring naar de geschiedenis van Noach in Genesis 6. „Het eerste boek”, helpt hij een nieuwkomer die verwoed in zijn Bijbel bladert.

„Noach vond genade in de ogen van de Heere, daar begint het mee”, stelt Antonio vol vuur vast. „Op de genade van God volgt de gehoorzaamheid; Noach gaat de ark bouwen. Ik heb een hotel gehad en een bar, voelde me een hele Piet, maar op de dag dat ik in de home kwam moest ik klein worden en luisteren naar pastor Jerry. Je kunt mensen die God heeft aangesteld niet zomaar aan de kant schuiven. God Zelf heeft het laatste woord. Hij sluit de deur van de ark, zoals hij de deur van de home achter jullie heeft gesloten. Dat vind je niet leuk, maar zo werkt het gewoon. Pas als het water van de ellende is gedaald, kun je weer naar buiten om een nieuw leven te beginnen.”

Gehoorzaam

Na Noach stelt de bevlogen lekenprediker in een mix van alledaagse taal en archaïsche termen Mozes tot voorbeeld. „Hij heeft een moord gepleegd, maar God geeft genade. Op Zijn tijd. Wij willen alles meteen, maar zo werkt het niet bij God. Ook bij Mozes is het…?”

„Genade, gehoorzaamheid, God heeft het laatste woord”, scanderen de mannen. Via de gehoorzaamheid van Noach, Mozes, Jesaja en pastor Sonny belandt de Kaapverdiaan bij pastor Jerry, die in gehoorzaamheid van Amsterdam naar Rotterdam trok om daar een nieuw werk en een nieuwe kerk te stichten. „God trok hem over de streep met 1 Korinthe 1 vers 26 tot 28. Dat gedeelte slaat op ons. Wij zijn geen rijken, geen edelen. De kerk en de home waar we zitten is te danken aan mensen die genade kregen, die gehoorzaam waren en die aan God het laatste woord lieten.”

Pastor Jerry –trui, oranje bril en een pet op de kale schedel– knikt instemmend. Na een laatste lied eindigt Antonio met gebed „om dertig-, zestig- en honderdvoudige vrucht. Heer, ik bid U vooral dat Uw Heilige Geest de stille naprediker mag zijn.”

Podium

Direct na de dienst klamp André me aan, een bewoner met kaalgeschoren hoofd, felle ogen en zuidelijke tongval. Hij wil me even laten zien waar ik kan slapen. Het bed heeft hij al opgemaakt. Het kamertje bevat niet meer dan een gammel stapelbed, een stalen kazernekast en een tafeltje met evangelische lectuur erop, maar ik heb er het rijk alleen. In de andere slaapkamers van de voormalige pastorie liggen ’s nachts twee, vier of zelfs zes mannen. „De één boert, de volgende snurkt, de derde laat scheten”, zegt André.

Achter een kleine binnenplaats ligt de voor-malige kosterwoning, nu ”re-entry” voor mannen die zich voorbereiden op hun terugkeer in de samenleving. Door een korte rondleiding geeft pastor Jerry me een indruk van het hele complex. Jerome ligt in bed, hij is niet lekker. In een zaal op de begane grond geeft de uit Pakistan afkomstige Huma Bijbelles aan vrouwen. „Hongerige vrouwen”, zoals Mendeszoon ze noemt. „Huma heeft haar masterstudie aan Tyndale Theological Seminary in Badhoevedorp afgerond en gaat nu een jaar als vrijwilliger bij ons werken.”

De deur aan de overzijde van de hal biedt toegang tot de kerkzaal. Het interieur werd radicaal aangepast na de overname van de kerk van de gereformeerde gemeente in 2004. Waar eens de preekstoel stond, hangt nu een kolossaal zilverkleurig kruis. Aan weerskanten van het podium staat een gerieflijke leunstoel, ertussen een serie drumstellen. Tegen de wand boven het podium is met grote goudkleurige letters de naam Jezus aangebracht. Het orgel is verwijderd; de vroegere orgelzolder wordt door de brassband van de gemeente gebruikt als oefenruimte.

Wortel

Sinds de verhuizing van de home van de Heemraadssingel naar het Mijnsherenplein geeft Mendeszoon weer leiding aan het mannenhuis. Naast zijn drukke taak als voorganger van Victory Outreach Rotterdam, de pinkstergemeente waaruit de home voortkwam. Het kon niet anders. Een deel van de mannen wilde niet mee naar de nieuwe stek, waar het werk met verslaafden weer vanaf de grond moest worden opgebouwd. Dat vroeg om een strakke hand. „Het merendeel van deze jongens heeft tig keer in de gevangenis gezeten.”

Voor niemand is onduidelijk wie de baas is van Victory Outreach in Rotterdam. Daar heeft pastor Jerry het laatste woord. De huisregels zijn helder. Na binnenkomst bidt een nieuwkomer het zondaarsgebed, dat de pastor hem voorzegt. Paspoort, bankpas en mobiele telefoon gaan in een kluis en komen er pas weer uit bij vertrek. Voor kost en inwoning wordt 550 euro per maand gerekend, de overige zaken moeten worden bekostigd van de 20 euro zakgeld per week. Wie drank of drugs gebruikt, kan vertrekken. Ook tabak is taboe. Vloeken en vechten worden evenmin geaccepteerd, al valt er geregeld toch een stevige klap. Vorige week sneuvelden nog een paar ruiten.

André, afkomstig uit Zuid-Limburg, leerde Victory Outreach in 2007 kennen, door een kerstdiner in Eindhoven, georganiseerd vanuit Rotterdam. Het jaar erna liet hij zich dopen. Hij probeerde in Rotterdam af te kicken en hielp mee aan de bouw van een nieuwe kerk van Victory Outreach in Eindhoven. De jaren erna was het struikelen en proberen weer op te staan. „Alle mensen die ik ken, komen uit het circuit. Dat is voor mij de wereld. Mijn vader was ook crimineel. Als jongetje mocht ik al met hem mee, zoals ik later mijn eigen zoon meenam. Mijn leven was coke snuiven, crack roken, alcohol drinken. De laatste keer kwam ik hier meer dood dan levend binnen.”

Hij dankt de opname aan het feit dat zijn wietplantage in Rotterdam-West werd opgerold. Nu verblijft hij alweer vijf maanden in de home en probeert hij trouw zijn Bijbel te bestuderen. „Zonder geloof detoxen loopt op niks uit, dat weten pastor Jerry en Xannelou net zo goed. Die komen ook uit het leven. De wortel moet veranderen.”

Groot vuil

Tegen de schuur achter de voormalige kosterswoning ligt een berg grof vuil. Dat moet vanavond nog naar de straat. Met een bel en handgeklap verzamelt Marciano zijn mannen. Gezamenlijk trekken ze naar de schuur waar de één een kist, de volgende een zak, de derde een stuk keukenblok oppakt. Grote stukken worden met een steekkar en een winkelwagentje getransporteerd. „Vele handen maken licht werk”, stelt pastor Jerry vergenoegd vast, terwijl hij een voorraad planken naar de straat zeult. „Amèn”, bevestigt een homelid dat hem in het duister passeert.

Alexandru uit Moldavië kijkt om zich heen als een kat in een vreemd pakhuis. Hoewel hij al vijf jaar in Nederland verblijft, maakt hij nog niets van de taal. Zonder er veel woorden aan vuil te maken, duwt Marciano hem een zak in handen. Half elf is de klus geklaard en commandeert de homeleider de mannen naar bed. „Heb jij me vannacht nodig, dan weet je me te vinden. Welterusten en zegen.”

Tegen het raam naast mijn bed klettert de regen van een wolk die zich onverwachts ontlaadt. Erdoorheen klinkt het geluid van een naderende metro. Het huis produceert zijn eigen geluiden. Het gekraak van een bed, een toilet dat wordt doorgetrokken, onderdrukt gehoest.

Bedrukt

Half zes gaat de wekker af. De nieuwe dag is aangebroken. In de keuken van de home is Ivan uit Aruba al koffie aan het zetten. Eilandgenoot Gadiel werd drie maanden geleden door zijn familie op het vliegtuig gezet en kwam rechtstreeks van het tropische eiland naar het kille Holland om af te kicken bij Victory Outreach. Zijn vrouw en een dochtertje van acht jaar liet hij op Aruba achter. In Doetinchem woont een andere ex-vrouw met twee kinderen, acht en tien jaar oud.

Na jaren van gebruiken, hosselen en vrouwen versieren wil hij nu echt een nieuwe start maken. „In april ga ik trouwen, dus ik moet mijn best doen. Ik lees mijn Bijbel, ik bid veel en ik denk niet zo vaak meer aan de alcohol.” Op zijn veertiende jaar begon hij het venijnige vocht te drinken, na het plotselinge overlijden van zijn vader. „Ik probeerde de pijn zo te verdringen.” Uit zijn ogen rollen tranen.

Alexandru zit met de capuchon van zijn zwarte trui over het hoofd stil voor zich uit te staren. „Dag mannen, goed geslapen?” informeert André luidruchtig. „Wat kijken jullie bedrukt.”

Stille tijd

Tegen half zeven arriveert pastor Jerry, waarna Marciano de langslapers ophaalt en de bel luidt. Tijd voor stille tijd. De koffiedrinkers hebben hun plaats aan de tafel in de achterkamer verwisseld voor een stoel in de chapel. De meesten zitten roerloos met de blik op oneindig of het hoofd in de handen; sommigen lezen in hun Bijbel. Gadiel doet dat staande. „Waar is Omar?” wil pastor Jerry weten. „Die is bezig met bidden en vasten”, antwoordt een Afrikaan met een Mannenbijbel op schoot.

Tegen zeven uur arriveert voormalig homelid Richard, een van de kerkbeheerders, en het duo Jaap en Ron, wijkagenten van de Tarwewijk. Ze kregen in de loop van de jaren een band met de alternatieve pinkstergemeente en willen weleens een morgendienst meemaken in de home.

„Geliefde broeders, welkom allemaal deze morgen”, groet pastor Jerry. „Hemelse Vader, dank U wel voor deze dag. Ik draag die aan U op en ik doe de geestelijke wapenrusting aan. Heer ik wil recht wandelen, recht spreken…”

„Heer ik wil recht wandelen, recht spreken”, herhalen de mannen. Nadat alle onderdelen van de wapenrusting zijn langsgekomen, sluit de pastor zijn gebed af. „Het Woord van God is als een tweesnijdend zwaard. Het gaat diep in mij. Het scheidt merg en been. Help mij, verander mij, in de naam van Jezus. Amèn.”

„In de naam van Jezus overwinnen wij”, zingen de mannen luidkeels als antwoord op het gebed. Daarna, nog luider en met handgeklap: „Daar is kracht, kracht, wonderbare kracht in het bloed van de Zoon van God.”

Dienstbaar

Het woord is nu aan de agenten, die door pastor Jerry naar voren zijn geroepen. De mannen beginnen spontaan te klappen. „Klap maar voor de Heere God”, lacht Jaap, behalve politieman pastor in twee verpleeghuizen. Een daverend applaus stijgt op. „Ik ben niet beter dan jullie”, laat de wijkagent weten. „Ook ik had af kunnen glijden. We hopen dat jullie het volhouden. Het doet ook ons verdriet als jullie terugvallen.”

„Amèn”, roepen de mannen instemmend.

„Over een week of twee komen we terug”, belooft Jaap. „Dan ga ik wat vertellen over ons werk en mogen jullie alles vragen.”

Een van de mannen wil nu al weten waarom de twee bedelaars van een paar straten verderop zijn opgepakt. „Alleen dan accepteren ze hulp”, legt Ron uit.

„Mannen, we gaan bidden voor deze heren”, stelt pastor Jerry voor. „Heer, wilt u hen beschermen en met hen optrekken. Ze zijn dienstbaar in een van de slechtste wijken van Nederland. Heer, leg uw hand op hen en hun huisgezin. En een ieder zeg…”

„Amen!”, brullen de mannen.

Simson

Voordat pastor Jerry aan zijn preek van deze dag begint, zijn er nog wat mededelingen. Op 22 december zal het kerstdiner worden gehouden, voor de vijfentwintigste keer. Vorig jaar waren er 700 gasten, dus het vereist de nodige organisatie. Op 28 maart zal het 25-jarig jubileum van Victory Outreach Rotterdam officieel worden gevierd.

De preek gaat deze morgen over Simson. Marciano vertaalt, zodat ook Alexandru de boodschap kan volgen. „Onderschat niet de kracht van het gebed”, houdt Mendeszoon de mannen voor. „Als je tot inkeer komt, zal God je kracht geven om de pilaren van verslaving te breken. Sommige duwen er al tegenaan, maar je hinkt nog op twee gedachten. Je wandel is niet wat je mond zegt. Die twee moeten gelijk zijn. Halló, kom ik óver?”

De home is volgens Mendeszoon een ziekenhuis van de Heilige Geest, een internationale familie, een mini-Bijbelschool en een leger. „Denk aan gisteravond, toen we met elkaar het vuil aan de straat hebben gezet. Het was toch net een léger?”

Sherwin uit Curaçao, samen met Ivan beheerder van de keuken, vertrekt vóór het slotgebed naar de dokter, vergezeld van André. Ze missen daardoor het halfuur van gebed na de preek, ieder voor zich, onder harde gospelmuziek die uit een portable muziekbox dreunt. Sommigen bidden staand of juist geknield, anderen lopend, een boomlange Afrikaan hand in hand met een landgenoot. Jack, 35 jaar verslaafd geweest en nu net als Richard kerkbeheerder, loopt van de een naar de ander om een zegen op te leggen. „Neem over zijn wil, in de naam van Jezus”, bidt hij met zijn handen op het hoofd van een medebroeder, omgeven door een kakafonie van gebed, lofprijzing en gospelmuziek. De dienst wordt afgesloten door Marciano na nog wat laatste huishoudelijke mededelingen. Om half elf komt zuster Lenie van Cleansing Stream, twee mannen moeten naar het zorgkantoor en het Victory Centre voor gesprekken, Sherwin naar het ziekenhuis voor onderzoek.

Rob, een beruchte ex-hooligan van Feijenoord, mag ter afsluiting nog een getuigenis geven. „In je hart zitte dinge die eruit motte”, bulkt de zwaarlijvige Rotterdammer. „Wees eerlijk tegenover God, want Hij weet en ziet alles. Mijn eigen vader heeft me vernederd en mishandeld, mijn enige redding was mijn hemelse Vader.” Om zijn boodschap kracht bij te zetten, slaat hij dreunend op de katheder. „Ik schreeuw hard, want ik ben doof, maar ik wil door je botten naar je hart toe. Stóp met dat haantjesgedrag. Wees lief voor elkaar, want God is liefde. En wees eerlijk voor Jezus, Hij is niet zomaar gestorven. Jongens, dit is het laatste wat ik zeg, wees éérlijk. Geef die zwarte plek in je leven aan Jezus.”

„Het houdt je nederig”

Met bezweet gelaat, nog schuddend door alle emoties, loopt hij terug naar zijn stoel. De meeste mannen hebben nu even rust; voor de keukenploeg is het juist spitstijd. Ivan bakt in een enorme koekenpan uien gaar, waarna hij er wat groenten en vlees bij doet. Hutsel smutsel voor op de boterham. Ondertussen houdt hij een nauwelijks verstaanbaar betoog over iets uit Mattheüs.

In de huiskamer leest Marciano Gadiel de les. De opgefokte Arubaan, aan wie ’s morgens vroeg nog niets viel te merken, wil acuut medicijnen tegen depressiviteit hebben. „Geduld”, beveelt Marciano op de toon van een uitsmijter. De homeleider, vader van vijf kinderen, kent het verslaafdenwereldje als geen ander. In december 2018 kwam hij vanwege terugval weer naar Victory Outreach. „Ik ben dankbaar dat pastor Jerry me nu de kans geeft om hem te ondersteunen. Het is een eer dat ik de home mag leiden, dat was ook mijn gebed.” Eenvoudig is het werk van een homeleider niet, erkent hij. „Het houdt je nederig. God is de pottenbakker, Hij vormt de pot tot die goed is. Dat ervaar ik nu heel sterk, maar die de Heer verwachten putten nieuwe krachten.”

Maaltijd

Ook de agenten zijn uitgenodigd voor de maaltijd in de rap tot eetkamer omgebouwde chapel. „Ik kom nooit in een kerk, dus ik sta hier anders in dan Jaap”, bekent Ron, „maar dit vind ik fantastisch. Een aantal van deze jongens ken ik van de straat. Ongelooflijk om ze hier zó te zien zingen en bidden. Ze eten zelfs met mes en vork! De wonderen zijn de wereld nog niet uit.”

De seculiere zorg is dweilen met de kraan open, vindt Jaap. „Alleen met God lukt het. Ook hier vallen er genoeg terug, maar ze zijn altijd weer welkom. Als we op straat iemand ontmoeten die van de drugs af wil, hoeven we maar aan te kloppen en ze nemen die man op.”

Het uur na de maaltijd is bestemd voor de corveetaken. André stofzuigt de trap, Gadiel sopt de gang, Alexandru is verantwoordelijk voor de vaat. Hulp slaat hij af. Dit is zijn taak, die laat hij zich niet ontnemen. Omar, die even naar beneden is gekomen om wat mensen te zien, raakt in gesprek met de agenten. Het vasten neemt hij serieus. Veertig dagen lang nuttigt hij enkel water. Hij is intussen op dag 26 aangekomen. Met ogen vol verbazing kijkt Ron naar de gebedslijst die de half Marokkaanse home-bewoner hem toont. „Hoe houd je het vol?”

„Het gaat niet om mij”, wimpelt Omar af. „De dagen gaan snel. Ik bid voor mezelf, voor mijn familie, voor de mannen hier, voor al die zielen die gered moeten worden. Beter met één arm naar de hemel dan met twee verloren gaan.”

Cleansing Stream

Klokslag half elf arriveert zuster Lenie van Cleansing Stream, volgens de website van de organisatie „een discipelschapsprogramma waar de Bijbel, herstel, vrijheid en balans centraal staan.” Zoals altijd heeft ze lekkere broodjes bij zich. Op de tafels in de chapel ligt een stapel werkboeken gereed met de titel ”Afstemmen”. Ivan heeft met eenvoudige hulpmiddelen een ijskoude drank van watermeloen gemaakt.

„Fijn mannen, dat jullie er zijn”, verwelkomt Lenie. „Wie begint met gebed?” Jerome, die weer wat is opgeknapt, steekt zijn vinger op. „In alle rust bidt hij om de leiding van de Heilige Geest, hulp voor Lenie en „kracht voor al die mensen van Cleansing Stream die nu voor ons bidden.”

Van het huiswerk is niet veel terechtgekomen. „We hebben het druk”, zegt André verontschuldigend. „Maar het is wel belangrijk”, pareert zuster Lenie. „Volgende keer komt Peter mee om over toewijding te spreken. Dan moeten we de hoofdstukken over afstemmen hebben gehad.” Gezamenlijk gaan de mannen aan de slag met de stof die ze vooraf hadden moeten bestuderen. Jerome geeft in het Engels uitleg aan Alexandru. „Jezus volgen, ook als het moeilijk is”, luidt het thema van deze dag. In december wordt de vier maanden durende cursus afgesloten met drie dagen van retraite in het christelijke vakantie- en conferentiecentrum De Kroeze Danne in Ambt Delden. „Dat lijkt me mooi”, zegt André.

Als Lenie zich laat ontvallen dat ze jarig is geweest, heffen de mannen met oorverdovend volume ”Happy birthday” aan. Marciano begint de vrijwilligster van Cleansing Stream spontaan toe te bidden.

Kerkzaal

Richard is bezig in de kerkzaal. Vier keer per week komt hij vanuit Rozenburg naar Rotterdam. „’s Morgens om tien over vijf zit ik in de bus, ’s avonds om elf uur ben ik weer thuis.” De voormalige leider van de re-entry doet het werk uit dankbaarheid. „Mensen die me vroeger hebben meegemaakt, kennen me niet terug.”

De voormalige drugsdealer somt ontroerd zijn zegeningen op. „Ik ben nu clean, mag hier werken, heb een lieve Surinaamse vrouw met twee kinderen, mijn meervoudig gehandicapte zoon heb ik teruggekregen uit de instelling waar hij was opgenomen. Volgende week gaan we voor het eerst met elkaar op vakantie.” Op papier heeft hij zeven kinderen, in de leeftijd van 36 tot 7 jaar. Zes ervan heeft hij al jaren niet gezien. „Ik heb ook zeven vrouwen gehad, maar dit is het eerste huwelijk met de Heer. Ja, ik kom van heel diep. Net als de meeste jongens hier ben ik altijd afgewezen. Sommigen zijn zelfs vervloekt door hun ouders. Dan wil je jezelf bewijzen. Mijn eerste schoonvader was luitenant van Bouterse, zo kwam ik in de harde criminaliteit terecht.”

De meeste dagen wordt hij bij het werk in de kerk een aantal uren bijgestaan door jongens van de home. In de middag heeft hij het godshuis voor zichzelf. „Daar geniet ik van. Toen ik afkickte, zat ik hier ook ’s nachts vaak een uurtje. Deze sfeer maakt me rustig. Het liefst zou ik voorganger worden, maar dat laat ik aan de Heer over.”

De gemeente van Victory Outreach is een natuurlijk sociaal netwerk voor de afgekickte verslaafden. Tijdens hun opname in de home en de re-entry gaan ze er al naar de kerk, zorgvuldig afgeschermd van de rest van de gemeenteleden. „Als de drugs wegvalt, gaan de hormonen werken”, licht Mendeszoon toe. „De mannen zijn hier om van hun verslaving af te komen, niet om een vrouw te zoeken. Dat kan ervan komen, maar first things first. Als ze verliefd worden op een vrouw, bepalen Xannelou en ik wanneer ze toe zijn aan contact. Als het zover is, gaat er iemand mee. Reinheid is een belangrijk Bijbels principe.”

Moe

Aan het eind van de morgen komt hulppastor Marco even langs. Sinds 2007 is de psycholoog als persoonlijk begeleider verbonden aan het Victory Centre. Tussendoor verleent hij hand- en spandiensten als rechterhand van pastor Jerry en geeft hij les aan het Victory Education Training Institute, de Bijbelschool van Victory Outreach in Rotterdam. Belangrijk is volgens de in Nederland geboren Surinamer dat de opgenomen mannen God niet zien als doel om van hun verslaving af te komen, maar als het grote doel van hun leven. „Ook als dat met struikelen gepaard gaat. De mens is een religieus wezen, aangelegd op God.”

De hulppastor beschouwt zichzelf niet als potentiële opvolger van pastor Jerry in de home. „Ik ben een week homedirector geweest, toen wist ik heel goed dat ik voor dat werk ongeschikt ben. Je moet een autoritaire houding hebben, anders gaat iedereen je manipuleren en intimideren. Dat zijn deze mannen gewend vanuit de wereld waarin ze jaren hebben geleefd. Ik laat me er te veel door onder druk zetten. We hopen dat God op termijn voor een geschikt iemand zorgt.”

Pastor Jerry oogt moe. De dagen zijn lang en hij mist zijn maatje. Xannelou is met vier andere vrouwelijke gemeenteleden naar Los Angelos, het Jeruzalem van Victory Outreach. Bovendien maakt hij zich zorgen over de toekomst. Al maanden kan hij niemand officieel inschrijven, vanwege een onduidelijke blokkade op het gemeentehuis. „Zolang mensen niet zijn ingeschreven, kunnen we ook geen uitkering voor hen aanvragen. Dat begint aan te tikken. Willen ze op het stadhuis ons werk dwarsbomen? Dat houdt me bezig. Maar God staat boven alles en Zijn Woord verandert mensen. Daar houd ik me aan vast.”

De kerk van pastor Sonny

De internationale pinksterkerk Victory Outreach dankt zijn bestaan aan Sonny Arguinzoni (1939). De voormalige verslaafde en crimineel kwam in 1960 op 21-jarige leeftijd tot inkeer tijdens een evangelisatiebijeenkomst in Brooklyn door evangelist Nicky Cruz. Die maakte zelf een soort-gelijke ommekeer mee door de prediking van ds. David Wilkerson, bekend van zijn boek ”Het kruis in de asfaltjungle” (1962).

Met hulp van Wilkerson en Cruz wist Arguinzoni zijn verslaving te overwinnen. Na het volgen van een Bijbelschool stichtte hij met zijn vrouw Julie in 1967 in Los Angelos een gemeente met de naam Victory Outreach, voor verslaafden, ex-verslaafden, ex-criminelen en (voormalige) prostituees. Aan de kerk verbond hij een zogeheten home voor verslaafden die willen afkicken.

Vandaag telt Victory Outreach wereldwijd 237 kerken, waarvan acht in Nederland. De meeste hebben een home, soms zelfs meerdere huizen waar mannen en vrouwen kunnen afkicken. De zogeheten homedirectors worden bijgestaan door bewoners die al wat verder in het afkicktraject zijn. Kenmerkend voor de centra is het strenge regime, de strakke hiërarchie en een programma waarin Bijbelstudie en gebed centraal staan. Veel deelnemers sluiten zich na het doorlopen van het programma aan bij een gemeente van Victory Outreach.

In 2017 vierde de pinksterkerk het 50-jarig bestaan tijdens een Wereldconferentie in het Los Angeles Convention Center. Het leven van ”pastor Sonny”, zoals hij wereldwijd door de leden van Victory Oureach liefkozend wordt genoemd, is verfilmd in de film Sonny. In Amerika is Victory Outreach een begrip. Zelfs de presidenten George Bush en Bill Clinton roemden het werk van Arguinzoni en zijn volgelingen. Daarnaast was er de jaren door kritiek vanwege het afkickprogramma, door critici aangeduid als een hersenspoeling, en de soms ondoorzichtige financiële handelwijze.

Het werk van pastor Jerry

Na jaren van ernstige verslaving en een zwerftocht langs afkickcentra raakte de uit Suriname afkomstige Jerry Mendeszoon (1958), zoon van een stafmedewerker van Shell op Curaçao, door een programma in de Jellinek Kliniek van Amsterdam vrij van drugs. Hij sloot zich aan bij de Victory-Outreachgemeente van Amsterdam. Daar klom hij van schoonmaker op tot de rechterhand van pastor Jofrey Leito.

In 1995 werd Mendeszoon uitgezonden naar Rotterdam, samen met echtgenote Xannelou, die eerder twee jaar in een Engelse gevangenis doorbracht vanwege haar werk als drugskoerier. Het echtpaar, dat vier dochters kreeg, ving in de eigen woning drugsverslaafden op. Vanwege de groei van het werk huurden ze er kamers bij. In 2001 kwam een groot pand aan de Heemraadssingel vrij, het nieuwe onderkomen voor verslaafde mannen. In 2004 kocht Victory Outreach Rotterdam de kerk met bijbehorende pastorie en kosterwoning van de gereformeerde gemeente aan het Mijnsherenplein. De kerk werd geschikt gemaakt voor de samenkomsten, de pastorie omgevormd tot vrouwenhome.

Vanwege kritiek op het zogeheten ”cold turkey” afkicken (radicaal en zonder medicatie) sloot Victory Outreach Rotterdam een samenwerkingsovereenkomst met stichting De Hoop in Dordrecht. Het pand aan de Heemraadssingel moest in 2018 worden verlaten, onder druk van buurtbewoners. De pastorie en de kosterswoning aan het Mijnsherenplein vormen nu de nieuwe home en re-entry voor mannelijke verslaafden. De vrouwenhome is tijdelijk afgestoten wegens gebrek aan ruimte en goede leiding.

Na de vraag van de burgerlijke gemeente om professionalisering stichtte Victory Outreach Rotterdam het Victory Centre, een christelijke ambulante hulporganisatie met professionele krachten. Het centrum wordt geleid door ex-verslaafde Willem de Jong, voorheen hulppastor van Mendeszoon. In 2017 kwam het tot een breuk. De Jong nam een deel van de gemeenteleden mee en stichtte daarmee in Schiedam Victory Outreach Rijnmond West. De moedergemeente aan het Mijnsherenplein is nog altijd het grootst.

Lees ook

De lange weg van het duister naar het licht

Lees ook

Vrijwilliger Wilfred Kols van Gevangenenzorg Nederland zat zelf achter de tralies

Lees ook

Daklozendiner in Rotterdamse kerk verdrijft boze gedachten