Volgens de centrale bank zijn de risico’s op de woningmarkt de laatste jaren flink toegenomen. De huizenprijzen stijgen al enige tijd fors en omdat mensen huizen met hypotheken financieren, zijn hier hoge schulden mee gemoeid. DNB waarschuwt dat een plotse daling van de huizenprijzen voor flinke problemen kan zorgen. Ook banken zijn daar gevoelig voor.

Stresstesten wijzen uit dat in een zwaar-weer-scenario de verwachte verliezen van banken op hypotheken fors kunnen oplopen. Banken zouden ook indirect geraakt worden door een huizenprijscorrectie, aangezien de Nederlandse economie erg gevoelig is voor ontwikkelingen op de woningmarkt.

Vandaar dat de toezichthouder nu sleutelt aan de risicoweging van de vele hypotheken die banken op hun balans hebben staan. Hier wordt een ondergrens voor opgelegd. Als gevolg van deze Nederlandse maatregel moeten de banken gezamenlijk circa 3 miljard euro extra achter de hand gaan houden.

Het effect op de hypotheekrentes is overigens miniem, denkt DNB. Waarschijnlijk gaan de rentes hierdoor met zo’n 0,02 procentpunt omhoog. Naar verwachting kan de maatregel in het najaar van 2020 in werking treden, in beginsel voor een periode van twee jaar.

In zijn dinsdag gepubliceerde Overzicht Financiële Stabiliteit hamert de centrale bank verder op de negatieve gevolgen van de aanhoudende lage rente. Hierdoor neemt de prikkel om schulden af te bouwen af en raakt de prijsvorming op financiële markten verstoord. Dit kan tot zeepbellen leiden, aldus DNB. Ook pensioenfondsen en verzekeraars hebben veel last van de lage rente.

Ondanks al deze bijeffecten heeft de Europese Centrale Bank (ECB) onlangs zijn monetaire beleid verder verruimd. DNB-president Klaas Knot was daar eerder al erg kritisch over. Hij vond dat de maatregelen van de ECB „in geen verhouding” staan tot de huidige economische omstandigheden.