Parijs herdenkt bevrijding 1944
De Franse hoofdstad heeft woensdag herdacht dat de stad in 1944 werd bevrijd. De plechtigheden en feestelijkheden begonnen woensdagmorgen bij het Hôtel des Invalides, waar onder anderen de officiële bevrijder van de stad, destijds generaal, later maarschalk Leclerc, ligt begraven.
Later was de Franse president Jacques Chirac aanwezig bij een militaire ceremonie op de Place de la Concorde. Brandweerlieden uit Parijs hadden toen al een grote Franse vlag gehangen aan de Eiffeltoren, net als hun voorgangers in augustus 1944. In de middag vierde Parijs de bevrijding met optochten met historische voertuigen en dans en muziek uit de veertiger jaren.
Chirac en de burgemeester van Parijs, Bertrand Delanoë, ontvingen op het plein voor het stadhuis 6000 genodigden. In de avond was er een feest op de Place de la Bastille.
De Duitse generaal Dietrich von Choltitz gaf aan het begin van de middag van 25 augustus 1944 de stad over. Hij had talrijke bevelen van Hitler om Parijs te verwoesten genegeerd. Von Choltitz had eerder in de oorlog echter geen problemen gehad met de verwoesting van de steden Rotterdam en Sebastopol. De Duitse legerleiding was van plan Parijs te verwoesten in plaats van te verdedigen. De Amerikanen en Britten wilden de stad niet aanvallen en hoopten dat de stad later dat jaar vanzelf in hun handen zou vallen. De opstand in augustus veranderde dit.
De leider van de Vrije Fransen, generaal De Gaulle, wilde helemaal geen gewapende opstand uit vrees voor communistisch overwicht bij zo’n rebellie. Parijs werd echter vanaf 10 augustus grotendeels lamgelegd door stakingen en op de 19e brak toch een gewapende opstand uit onder de ongeduldige Parijzenaars.
De Franse generaal Leclerc spoedde zich met zijn eenheden naar de hoofdstad, waar op sommige plaatsen fel verzet werd geboden door de weinige Duitse troepen. De Amerikanen stuurden toen ook maar troepen naar Parijs, ondanks bevoorradingsproblemen aan het front.
Een van Leclercs eenheden bestond uit Spaanse republikeinen. Zij bereikten op de avond van de 24e augustus als eersten van Leclercs divisie het centrum van de stad. Zij raakten snel in de vergetelheid, omdat het geen Fransen waren. De volgende dag bereikten Leclerc en De Gaulle de Franse hoofdstad.
Het vrijgevochten Parijs schonk met zijn chaotische, maar militair weinig opzienbarende bevrijdingsstrijd De Gaulle zijn belangrijkste wapenfeit. Hij declameerde er van het balkon van het stadhuis dat Parijs „zichzelf heeft bevrijd, (…) met hulp van de Franse strijdkrachten, met steun van heel Frankrijk, het strijdende Frankrijk, het authentieke Frankrijk, het eeuwige Frankrijk.”
Parijs en De Gaulle maakten zo van het verslagen en onder maarschalk Pétain collaborerende land plotsklaps een geallieerde mogendheid, een van de prominente overwinnaars. De bevrijding van Parijs zestig jaar geleden werd zo een politieke mijlpaal in de Franse geschiedenis.