Achteraf gezien was het niet handig dat Hunter Biden in 2014 tot de directie van Burisma Holdings toetrad. In de zakenwereld was vrij algemeen bekend dat er een luchtje zat aan het grootste gasbedrijf van Oekraïne. Hunter Biden wist ook dat zijn vader binnen de Amerikaanse regering juist tot taak had om Oekraïne te coachen in de strijd tegen corruptie. Desondanks ging Hunter in op het verzoek van Burisma om directielid te worden van het gasbedrijf. Het salaris was ook wel heel aantrekkelijk: 50.000 dollar per maand.

Vijf jaar lang heeft Hunter de maandelijkse vergaderingen van de directie bijgewoond. Begin dit jaar zette hij er een punt achter.

President Trump drong er deze zomer bij de Oekraïense president Zelenski op aan nu eens grondig te onderzoeken wat vader en zoon Biden in Oekraïne hadden uitgespookt. Iedereen wist volgens president Trump toch dat Joe Biden in 2015 een lopend onderzoek tegen het gasbedrijf van zijn zoon had getorpedeerd door het ontslag van de openbaar aanklager te eisen. Dat moest Zelenski volgens Trump toch niet over zijn kant willen laten gaan. En als hij er zelf niets in zag, dan wilde hij het misschien wel oppakken om Trump een dienst te bewijzen. Om Zelenski een beetje te kietelen, zei Trump dat er nog altijd een aanzienlijk bedrag aan geld voor Kiev lag te wachten.

De reden dat Trump dit deze zomer aan Kiev vroeg, ligt voor de hand. Naar het zich laat aanzien is Joe Biden bij de komende presidentsverkiezingen zijn belangrijkste rivaal. Dan is het altijd hand enig belastend materiaal bij de hand te hebben.

Parallellen

Het verzoek van Trump aan Kiev vertoont parallellen met de aanpak van Biden in 2015. Toen zette de Amerikaanse vicepresident de Oekraïense regering onder druk om ’s lands hoogste aanklager, procureur-generaal Viktor Sjokin, te ontslaan. Tijdens een bezoek aan Kiev dreigde Biden Amerikaanse steun aan Oekraïne stop te zetten.

Kortom, het lijkt erop dat Trump het kunstje van Biden heeft afgekeken. En toch is er verschil. In de eerste plaats koos Biden voor deze tactiek in opdracht van de toenmalige Amerikaanse president Obama. Die vond dat Kiev echt iets moest gaan doen in de strijd tegen corruptie. En om dat te bereiken, moest openbaar aanklager Sjokin, de laan uit worden gestuurd. Hij had namelijk wel de opdracht om corruptie tegen te gaan, maar hij deed niets. Hij hield mensen zelfs de handen boven het hoofd.

Verschillende Europese landen, de G7 en de Europese Unie drongen daarom al geruime tijd aan op het ontslag van Sjokin. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) dreigde zelfs de financiële steun stop te zetten.

Biden kwam met zijn eis nadat verschillenden landen en internationale organisaties precies hetzelfde hadden geëist. De diplomatieke druk had effect. In maart 2016 stemde het Oekraïense parlement voor het ontslag van Sjokin.

Een van de bedrijven die de corruptiebestrijders al langer in het vizier hadden, was het gasbedrijf Burisma. Dat was in 2002 door de steenrijke zakenman Zlotsjevski opgericht. Reden voor het corruptie-onderzoek? In de tijd dat de regering-Janoekovitsj in Oekraïne de scepter zwaaide, was Zlotsjevski minister van Ecologie. In die rol zou hij zijn gasbedrijf hebben bevoordeeld, door het verlenen van boorvergunningen.

Context

Toen er in Kiev een andere, meer prowesterse wind ging waaien, moest Zlotsjevski zijn biezen pakken en kreeg het openbaar ministerie de vraag eens uit te zoeken hoe Burisma aan zoveel vergunningen was gekomen. Uiteindelijk werd dat onderzoek al vóór de actie van Biden in 2015 en 2016 gestopt.

Wat Giuliani en Trump nu weglaten in hun beschuldigingen richting de Bidens, is de context. In 2016, op het moment dat de procureur-generaal de wacht werd aangezegd, waren de onderzoeken naar Burisma –die overigens nooit tegen Hunter Biden waren gericht– al stopgezet. De procureur-generaal om wie het draait, Viktor Sjokin, werd dus niet ontslagen omdat hij gerechtelijk onderzoek deed naar Burisma. Hij werd juist de laan uit gestuurd omdat hij helemaal géén corruptie bestreed.