Orie, een vrouw uit Ermelo, liet vorige week woensdag haar leven beëindigen door middel van euthanasie. Deze dinsdagochtend is ze begraven. Vier jaar ondraaglijke pijn bracht haar tot deze wanhoopsdaad. „Sterven wilde ze eigenlijk niet”, vertelt Simons, die bijna dagelijks contact met haar had. „Maar vaak zei ze ook: „Dit is geen leven. Ik kan niet meer.””

Simons is gezondheidswetenschapper en was in 2016 en 2017 bestuursvoorzitter van MeshedUp, een steunpunt dat opkomt voor patiënten die lijden aan de gevolgen van de polypropyleen bekkenbodemmatjes ofwel mesh. Patiënten krijgen dergelijke matjes omdat ze een verzakking van hun blaas, baarmoeder of endeldarm hebben, of voor het dichten van een liesbreuk.

De geschiedenis van Orie blijkt een opeenstapeling van medische missers te zijn, te beginnen bij een operatie die ze in 2013 onderging voor een baarmoederhalsverzakking. Direct na het plaatsen van twee matjes in haar bekken zou de chirurg gezegd hebben: „Van het rechter matje blijf je last houden.” Simons vermoedt dat de arts een zenuw tijdens de operatie heeft geraakt waardoor de pijnklachten ontstonden.

ASIA-syndroom

Polypropyleen kan dezelfde klachten geven als siliconen borstimplantaten, stelt Simons. Het klachtenbeeld wordt wel het ASIA-syndroom genoemd, een situatie waarbij vrouwen onverklaarbare vermoeidheid en pijnklachten hebben. „Het afweersysteem blijft vechten om de lichaamsvreemde stoffen eruit te krijgen, met alle gevolgen van dien. Denk aan een slechte stoelgang en het zich ellendig voelen.”

Bij de afweerreactie maakt het lichaam littekenweefsel aan, wat door het matje met gatenstructuur heen wordt geweven. „Bij sommige patiënten stopt de afweerreactie na enkele weken, bij anderen blijft die doorwoekeren. Dwars door zenuwen en spieren heen. Dit veroorzaakt gruwelijke pijn.”

Enige tijd na de operatie kreeg Orie ook hevige pijn, in haar benen en buik. In eerste instantie wist ze niet wat de oorzaak was, maar later kreeg ze het sterke vermoeden dat het door de implantaten kwam.

Artsen wilden echter niet geloven dat ze pijn had. Orie bezocht diverse ziekenhuizen, maar die konden niets vinden.

Uiteindelijk belandde Orie in een ggz-instelling in Ermelo. „De behandelaars zeiden: Het zit tussen haar oren.” Orie kreeg antidepressiva, antipsychotica en pijnstillers. „Ze werd letterlijk ziek van de pillen. Terwijl ze aangaf dat het probleem niet in haar hoofd maar in haar buik zat.”

Orie is nog wel naar een chirurg in Duitsland geweest voor het laten weghalen van de matjes. Het lukte hem echter niet om de matjes volledig weg te halen. Het gevolg was dat de pijn bleef.

Orie is niet de enige die lijdt onder de gevolgen van de kunststof matjes. Bij de lotgenotengroep MeshedUp zijn zeker 1300 mensen aangesloten.

Veelvoorkomende klachten die worden gemeld bij bekkenimplantaten, zijn onder meer buikpijn, vaginale pijn, ontlastingsproblemen en pijn tijdens de geslachtsgemeenschap.

Volgens urogynaecoloog prof. Jan-Paul Roovers geeft het vaginaal plaatsen van een matje tegenwoordig bij ongeveer 2 procent van de vrouwen problemen. Vijf jaar terug was dat nog bijna 10 procent. Jaarlijks worden in Nederland 150 tot 200 matjes geplaatst. Zes zorginstellingen bieden de behandeling aan.

In Amerika zijn bekkenbodemmatjes sinds april verboden. Andere landen, waaronder het Verenigd Koninkrijk, Australië en Nieuw-Zeeland, hebben het gebruik ervan tijdelijk opgeschort.

Simons stelt dat de matjes alleen op schapen zijn getest, en direct daarna bij mensen zijn toegepast.

Volgens Simons is er een prima alternatief: een biologisch afbreekbaar matje. „Maar die zijn duurder.”