Het kabinet stemt met de voordracht in, maar neemt niet alle adviezen van de commissie over. Die raadt tevergeefs aan een uitzondering te maken voor Utrecht. De Domstad meldde zich als enige van de vier grote steden aan voor het experiment, maar kon niet leven met de voorwaarde dat alle coffeeshops moeten meedoen.

Het kabinet zou moeten kijken of Utrecht toch niet op een andere manier kan meedoen, vinden hoogleraar André Knottnerus en zijn commissie. De grote steden hebben immers hun eigen specifieke „uitdagingen”. Maar het kabinet „ziet geen mogelijkheid om alsnog van deze voorwaarde af te wijken”, schrijven minister Bruno Bruins (Medische Zorg) en zijn justitiecollega Ferd Grapperhaus aan de Tweede Kamer.

Coffeeshops in een deelnemende gemeente die niet willen meedoen, riskeren hun vergunning te verliezen, zegt Knottnerus. Maar de burgemeesters hebben hun coffeeshophouders gepolst en verzekeren hem dat er groot draagvlak is.

Coevorden, Oldambt en Venlo mogen zelfs niet als reserve of controlegemeente dienen. Deze grensgemeenten kunnen zich niet houden aan de eis om buitenlanders uit de coffeeshop te weren. Maar de commissie wil deze gemeenten toch bij het experiment betrekken, om ook van hun ervaringen te leren.

De commissie had liever meer gemeenten laten meedoen, maar dat wilde het kabinet niet. Het experiment is een moeizaam coalitiecompromis tussen voorvechter D66 en verklaarde tegenstanders als CDA en ChristenUnie. Met tien gemeenten kiest de commissie voor het maximumaantal dat het regeerakkoord toelaat. Om ook aan tien controlegemeenten te komen, worden er nog een paar bij gezocht.

De deelnemers zijn zo gekozen dat alle windstreken aan bod komen. Ook moesten er genoeg grotere gemeenten en minstens twee grensgemeenten meedoen. Verder moest de wietmarkt in de gemeenten groot genoeg zijn.