Minister Kamp van Defensie heeft dat donderdag aan de Tweede Kamer laten weten naar aanleiding van de schietpartij die zaterdag in het zuiden van Irak het leven kostte van de 29–jarige marechaussee Jeroen Severs. Een meerderheid in de Tweede Kamer steunt de maatregelen van Kamp.

De minister schrijft dat de ’inlichtingencapaciteit’ van het contingent „aanzienlijk" wordt vergroot. Het vermogen van de Nederlandse militairen in Irak om inlichtingen te verzamelen, is de laatste tijd afgenomen en dreigt nog verder in het gedrang te komen door het terugbrengen van het aantal patrouilles.

Ondanks de zorgwekkende situatie houdt Kamp vol dat de opdracht in Irak uitvoerbaar blijft. De ontwikkelingen worden van dag tot dag gevolgd en als het nodig is, neemt Kamp direct aanvullende maatregelen om de veiligheid van de militairen te verhogen. In een toelichting wilde de minister daarover geen details verstrekken.

De Tweede Kamer zal dinsdag op initiatief van de SP en D66 een spoeddebat houden over de situatie in Irak. De Kamer kan van Kamp op basis van vertrouwelijkheid wel meer inzicht krijgen in de maatregelen. Behalve de SP stelt GroenLinks zich uiterst kritisch op. Volgens de partij kiest Nederland voor het scenario van escalatie en kan het meegaan in de spiraal van geweld die in Irak heerst.

VVD–minister Kamp heeft de steun van de regeringspartijen CDA, VVD en D66. Ook de PvdA stemt in met de maatregelen van Kamp. De PvdA maakt zich zorgen over de toegenomen onveiligheid die de versterking noodzakelijk maakte. De sociaal–democraten vragen zich af of de Nederlanders na de soeveriteitsoverdracht voor de veiligheid niet te zeer afhankelijk zijn geworden van de Iraakse autoriteiten.

D66 wil weten wat de extra infanteriepelotons precies gaan doen en vraagt zich af waarom de inlichtingencapaciteit niet eerder was vergroot. „Had men dit niet eerder kunnen zien aankomen, zeker na de machtsoverdracht, en maatregelen kunnen nemen", vraagt het Kamerlid Bakker. „Het zijn geen zware verwijten, maar ik wil het wel weten."

Als enige partij acht de VVD een spoeddebat niet nodig. SP en GroenLinks zijn altijd al tegen de missie geweest en vinden dat de Nederlands troepen terug naar huis moeten. De Vakbond voor Defensiepersoneel VBM/NOV vindt de maatregelen van Kamp onvoldoende. VOlgens de bond onderschat de minister de haat die de Irakezen koesteren tegen buitenlandse militairen.

In zijn toelichting zei de minister dat de Nederlandse militairen aanvankelijk veel meer mogelijkheden hadden om in contacten met de bevolking uit te vinden wat er speelde. Naarmate de Iraakse veiligheidsdiensten in staat waren het werk van de Nederlanders over te nemen, verminderde ook het aantal contacten.

Deze maand verergerde de situatie verder door het toenemend geweld tegen Nederlandse troepen en Iraakse veiligheidsmensen. Het besluit om het aantal patrouilles sterk terug te brengen naar aanleiding van de aanval op Nederlandse marechaussee’s afgelopen zaterdag, vormde een verdere blokkade voor het vergaren van inlichtingen. Kamp durft ook niet te vertrouwen op de informatie die hij van de Iraakse veiligheidsmensen krijgt. „Die is in ieder geval gefilterd."

Jacqueline Donkers, die deze week een actie begon voor meer veiligheid van de militairen, was positief over de extra veiligheidsmaatregelen. Ze zei wel nog niet te kunnen taxeren of die de situatie van de militairen in Irak ook echt werkbaarder maakt. Op het departement hadden Donkers en de voorzitter J. Mustert van het thuisfront van Nederlandse militairen een gesprek met chef defensiestaf, generaal Berlijn.