Republikeinen in Amerika hebben gelijk: de immigranten die proberen illegaal Amerika binnen te komen, weten welke risico’s ze nemen. De tocht is moeilijk en gevaarlijk. Vorig jaar kwamen er volgens officiële cijfers 283 mensen onderweg om het leven. De opvang is Amerika is op zijn zachtst gezegd sober. De kans dat je mag blijven, nagenoeg nihil. Dus begin niet aan de reis. Toch deden vorige maand bijna 150.000 mensen uit Midden-Amerika een poging om de zuidgrens van de VS over te steken.

Ondanks dringende adviezen van de Republikeinen, blijven asielzoekers vanuit Midden-Amerika toestromen; met tienduizenden per maand. Zij proberen de uiterst beroerde situatie in hun eigen land te ontvluchten.

Neem Mexico. Ouders weten dat hun kinderen op dertien-, veertienjarige leeftijd groot risico lopen geronseld te worden door criminele bendes: de dochters voor de prostitutie, de zonen voor het vechten in de straatoorlogen. Vandaar dat vaders en moeders de gevaarlijke tocht naar het noorden maken. Waarbij het waarschijnlijk is dat ze na enkele maanden weer terugkeren in hun oude woonplaats, maar wél zonder geld. Want de mensensmokkelaars beloven gouden bergen, als men eerst maar flink betaalt. De wanhoop drijft asielzoekers naar het noorden.

Afschuwelijke foto

Oscar Martinez besloot een jaar geleden met zijn gezin vanuit El Salvador naar Mexico te gaan. Ze kregen een visum voor één jaar. Dat was geen probleem, want hun doel was Amerika. De tocht eindigde in de verdrinking van Martinez en zijn tweejarig dochtertje Valeria in de Rio Grande.

Eind vorige week hadden ze zich gemeld bij het immigratiebureau aan de Mexicaanse grens. Dat bleek op zaterdag en zondag te zijn gesloten. Bovendien vernamen ze dat de wachttijden erg lang waren, want het bureau neemt maar drie aanvragen per week in behandeling. Daarop besloot het gezin de gevaarlijke grensrivier over te steken. Vader Martinez bracht eerst zijn tweejarig dochtertje naar de overkant en ging toen terug om zijn vrouw op te halen. Toen de peuter Valerie probeerde achter haar vader aan te gaan, ging Martinez terug om het kind in veiligheid te brengen. Beiden verdronken.

De afschuwelijke foto waarop het tweetal met het gezicht voorover in het water ligt, ging de afgelopen dagen de hele wereld over en riep tal van verontwaardigde reacties op. Terwijl de gebeurtenis niet uniek is. Begin deze week werden ook de lichamen van een jonge moeder, twee baby’s en een peuter gevonden. Die trokken nauwelijks de aandacht.

De schokkende foto kwam bovenop recente berichten over wantoestanden in opvangcentra. Zo bleek dat in een detentiecentrum honderden kinderen, gescheiden van hun ouders, waren ondergebracht in erbarmelijke omstandigheden. De bevindingen van bezoekers leidden tot heftige protesten. Onder druk daarvan werden kinderen –die veel langer vastzaten dan de toegestane drie dagen– uit het kamp vrijgelaten. Sommigen werden echter binnen één, twee dagen weer in het centrum ondergebracht.

Amerikaanse politici beseffen dat er iets moet gebeuren. De Democratische leider in de Senaat, Chuck Schumer, zette de foto woensdag uitvergroot in de Senaat neer en deed een oproep aan president Trump. „President Trump, ik wil dat u naar deze foto kijkt. Dit zijn geen drugshandelaren of criminelen. Dit zijn gewone mensen. Een wervelstorm aan incompetente acties van de president aan de grens heeft tot deze foto geleid.”

Opvang

Trump wil een nog harder ontmoedigingsbeleid. Daarbij krijgt hij de steun van zijn partijgenoten. De Democraten zetten vooral in op een humanere opvang. Zij hebben in het Huis van Afgevaardigden de meerderheid. Daar is besloten 4,5 miljard vrij te maken om de ergste nood te lenigen. Voorwaarde is dat geen cent daarvan naar de bouw van de grensmuur gaat en evenmin naar de deportatie van immigranten. Voor Trump is dit onaanvaardbaar.

De Senaat, waar de Republikeinen het voor het zeggen hebben, besloot woensdag 4,6 miljard beschikbaar te stellen, waarvan een deel naar verbetering van de opvang gaat. Een ander deel is bedoeld om de grens verder te dichten. De tijd dringt. Niet alleen vanwege de urgente problematiek, maar ook omdat vrijdag het Congres met reces gaat.