Het ontstaan van deze Nederlandstalige diensten is verbonden aan de Nederlandse ds. J. C. Remijn, in de jaren zestig predikant in Unterseen – bij Interlaken, in het Zwitserse Berner Oberland. Hoewel hij in Unterseen de evangelisch-reformierte Kirchgemeinde diende, trok hij ’s zomers veel vakantiegangers uit zijn geboorteland. Vaak was de kerk dan overbezet. Vanaf de preekstoel zag ds. Remijn dat de mensen zijn Duits al snel niet meer konden volgen. De oplossing bleek het starten van Nederlandstalige diensten.

Separatisme

Aanvankelijk bang voor separatisme, ging ds. Remijn op aandringen van zijn kerkenraad Nederlandstalige kerkdiensten houden. De eerste, op 22 juni 1969, telde 120 bezoekers. Al snel werden het er 500 en later zelfs 600. Vanwege ruimtegebrek verplaatsten de diensten zich in 1976 van Unterseen naar de Schlosskirche van Interlaken, waar ze nog steeds worden gehouden.

Behalve in Interlaken organiseert Stichting Nederlandse Vakantiekerk Berner Oberland ook kerkdiensten in Meiringen. Deze zijn in 1984 gestart op initiatief van ds. K. den Hartogh, ook een predikant van Nederlandse komaf.

Intussen was er kort na 1969 een tweede Nederlandse vakantiekerk gestart, op initiatief van dr. ir. J. van der Graaf en ds. C. den Boer. Zij belegden in de reformierte Kirche van Spiez, op ongeveer 15 kilometer afstand van Interlaken, op zondagmorgen ook een Nederlandstalige kerkdienst, met predikanten uit de gereformeerde gezindte. Allerminst als een dienst tegenover die van ds. Remijn, schreef Van der Graaf in ”Dienst am Kunden”. Liturgie en prediking waren echter meer zoals mensen gewend waren in de eigen gemeenten in Nederland.

Kort daarop organiseerden andere predikanten ook Nederlandse kerkdiensten in Reichenbach. Daar nam men als het ware de eigen kerk mee naar Zwitserland. Dat leidde er mede toe dat de diensten in Spiez doodbloedden. De vakantiekerkdiensten zijn later van Reichenbach verplaatst naar Frutigen. Ds. Remijn, overleden in 1986, vond het pijnlijk dat bepaalde vakantiegangers hun neiging tot kerkelijke verbijzondering meenamen op vakantie en hun hang naar separatisme niet wisten te onderdrukken.

Beeldspraak

Ds. J. S. Heutink, predikant van de hervormde gemeente te Ede, bezocht als 10-jarige met zijn ouders al de kerkdiensten van ds. Remijn in Unterseen. Sindsdien is hij vakantieganger in Zwitserland en vanaf 2003 ook voorganger in de vakantiekerkdiensten, samen met onder anderen ds. C. Blenk en ds. J. E. de Groot.

„Het is dankbaar werk”, zegt ds. Heutink. Of campinggasten in korte broek en op gympies niet een beetje een vreemde eend in de kerk zijn? „Het is de charme van de vakantie. Mensen vullen de zondag hier op hun manier in. Ze komen de kabelbaan uit en lopen zo de kerk in. Ze zijn er dan toch maar. Anders dan zij die op vakantie zijn ook vakantie nemen van de kerk.”

Ds. Heutink gebruikt in zijn prediking graag beelden over de Zwitserse bergen. Zo zette hij boven een preek over de nieuwe hemel en de nieuwe aarde uit Openbaring 21 ”Bellevue: mooi uitzicht”. „Ieder gehucht heeft hier wel zo’n restaurant of hotel met die naam. Ik verwijs ook wel naar de Trümmelbachwaterval bij Lauterbrunnen, bij de tekst uit Johannes 7: „Stromen van levend water zullen uit zijn buik vloeien.”