Bram is met bril ‘blind’ voor één dag
Een dag lang zet Bram (7) een simulatiebril op. Zo ziet hij net zo weinig als zijn moeder, die een oogziekte heeft. Met ”Blind voor 1 dag” vraagt het Oogfonds vrijdag aandacht voor mensen met een visuele beperking.
„Mam, dit wil ik ook doen”, zei Bram uit Vierpolders (ZH) vorig jaar tegen zijn moeder, Liesbeth Heller (42). Die organiseerde toen een actie op haar werk rondom ”Blind voor 1 dag”. Bram zet eigenhandig een plan in elkaar: een dag lang met een simulatiebril naar school. „Toen de actie van start ging, sprong hij een gat in de lucht”, vertelt Liesbeth over de telefoon.
Vrijdag is het zover. „Ik zie dan alleen maar een grote zwarte stip”, vertelt Bram. Hij heeft de bril al even opgehad, om te oefenen. „Dat vond ik leuk. Maar ook wel een beetje spannend.” Voor Liesbeth is verminderd zicht de dagelijkse realiteit. Ze lijdt aan de –ongeneeslijke– ziekte van Stargardt, waarbij het centrale gedeelte van haar zicht verdwijnt.
Brommobiel
„Ik merkte het drie jaar geleden op mijn werk voor het eerst. Tijdens een presentatie kon ik de Excel-tabjes op het grote scherm niet meer lezen.” Een optometrist stelt de oogafwijking bij Liesbeth vast. Omdat het een zeldzame ziekte is –in Nederland lijden er duizend mensen aan– is lastig te voorspellen hoe snel haar ogen achteruit gaan. Maar vaststaat dat ze steeds minder kan zien. Op dit moment ziet ze met haar „goeie oog” 45 procent en met haar slechte oog 15 procent.
Liesbeth past haar leven noodgedwongen aan. Ze regelt computersoftware met grotere letters. Koopt een brommobiel. Want autorijden mag ze sinds februari niet meer. „Mijn wereld stortte toen in. Het voelde of mijn vrijheid me ontnomen werd.” Dankzij de brommobiel kan ze redelijk uit de voeten.
De actie ”Blind voor 1 dag” vindt Liesbeth „fantastisch.” Helemaal nu haar zoon ook meedoet. „Daar was ik door ontroerd.”
Bram is een van de 57 deelnemers aan de actiedag die het Oogfonds samen met Visio organiseert. Iedereen mag zelf weten welke activiteit hij op poten zet, vertelt Edith Mulder (52), directeur van het Oogfonds. Zelf gaat ze vrijdag onder meer boodschappen doen en treinreizen, met een simulatiebril op die zorgt voor kokervisie. ’s Avonds loopt ze in Utrecht mee met de Blind Walk, om te ervaren wat iemand met een visuele beperking doormaakt.
„Veel mensen nemen hun ogen voor lief. Ze vinden het vanzelfsprekend te kunnen zien. Met de actiedag maken we mensen er bewust van wat het betekent te moeten leven met een visuele beperking. Daarnaast willen we geld ophalen voor onderzoek. Zodat we betere behandelmethoden vinden en visuele beperkingen in de toekomst kunnen voorkomen.”
In Nederland zijn 250.000 mensen blind of zeer slechtziend. Volgens Mulder is de impact van een visuele beperking op het leven groot. „Van wat we waarnemen, komt 85 procent binnen via de ogen. Mensen die hun zicht verliezen, moeten hun leven lang afscheid nemen. Ze kunnen niet meer autorijden, hebben moeite met werken, of een verstoord dag- en nachtritme.”
Liesbeth uit Vierpolders is vooral bang dat ze straks de gezichten van familie en dierbaren niet meer kan zien. Of dat ze wordt afgekeurd op haar werk. „Dat lijkt me verschrikkelijk.”
Voor Bram extra reden vrijdag zijn beste beentje voor te zetten. Ook bij gym, want daar gaat hij gewoon aan meedoen. „Alleen als we een balspel doen even niet, denk ik.” Tot nu toe haalde hij ruim 1000 euro op voor oogonderzoek. Mooi bedrag, maar Bram legt de lat hoog: „Ik wil een miljoen ophalen.” Zijn moeder: „Bij de start dachten we met 150 euro blij te zijn. Dat we nu al over de 1000 zitten, is heel mooi.”