Koning twijfelde: wel of geen oranje das in Ierland?
Wel of geen oranje stropdas? De koning twijfelde toen hij voor de kledingkast stond, zei hij donderdag tegen 350 landgenoten in Ierland.
Historisch gezien is oranje een beladen kleur. En in Noord-Ierland nog steeds. Het was Willem-Alexanders verre voorvader, de protestantse koning-stadhouder Willem III, die vier eeuwen geleden de Ierse troon besteeg. Zijn rooms-katholieke schoonvader Jacobus II verdreef hij het land uit. In Noord-Ierland, nu onderdeel van het Verenigd Koninkrijk, wordt de overwinning van ”King Billy” nog altijd herdacht met oranje als strijdkleur. Ook de Oranjemarsen, die elke julimaand weer voor onrust zorgen, danken hun naam aan de stadhouder.
In Ierland kun je inmiddels gerust rondlopen in oranje kleding, constateerde de koning op dag één van zijn staatsbezoek. „De geschiedenis is vergeven, maar zeker niet vergeten”, stelt hij in een toespraak bij de ontvangst van de Nederlandse gemeenschap in Ierland. Daarom durft hij het op dag twee wel aan, die oranje das. Máxima koos een top en hoed in de familiekleur.
Ondertussen snelt de ene na de andere bediende de keuken uit met glazen wijn en schalen vol hapjes om de magen van de 350 receptiegasten te vullen. Er waren zo veel aanmeldingen dat er geloot moest worden voor de toegangskaarten. Alle gelukkigen mogen de koning en koningin de hand schudden.
„Ik heb uw overgrootmoeder nog gekend”, vertelt een 84-jarige vrouw Willem-Alexander. Ze emigreerde 14 jaar geleden naar Miltown Malbay, aan de westkust, waar haar dochter al woonde.
Laddertje
Het paar heeft dan al een rondleiding door de indrukwekkende universiteitsbibliotheek van Trinity College achter de rug. Boekenplanken van de vloer tot het plafond, twee verdiepingen hoog, bergen een schat aan historie. Via een laddertje kun je een boek van de bovenste plank trekken – op de veertiende rij.
Normaal gesproken drommen toeristen door de long room. Donderdag niet. Aandachtig bekijkt het koningspaar de Book of Kells: de vier Evangeliën die Keltische monniken rond het jaar 800 in het Latijn schreven. Onderzoeker Alex Alsemgeest neemt de koning en koningin mee naar een paar exemplaren uit de 20.000 titels tellende boekencollectie van de Nederlandse familie Fagel. Op een oude stadskaart van ’s-Gravenhage uit 1747 zoekt Willem-Alexander meteen even zijn werkpaleis op.
Privébibliotheek
Vijf generaties van de Fagels werkten als griffier voor het Nederlands parlement. Bij de Bataafse Revolutie in 1795 verloor de laatste griffier zijn baan. De Fagels kwamen dusdanig in geldnood dat de boekenverzameling van de hand moest. Voor slechts 8000 pond kocht Trinity College de complete collectie.
„Bijzonder is dat de privébibliotheek in zijn geheel is bewaard”, vertelt Alsemgeest. „Veel van dit soort collecties zijn uit elkaar gevallen.”
Hij is door de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag naar Dublin gestuurd om de boekenverzameling in kaart te brengen. Liefst wil die dit Nederlands erfgoed digitaliseren. „Van de 2500 boeken die ik nu heb gezien, is 10 procent uniek. Die hebben ze alleen hier.”
Op het middagprogramma staan gesprekken over duurzaamheid in de landbouw. Als afsluiting bieden Willem-Alexander en Máxima het gastland een cadeautje aan: het Nederlands Danstheater treedt op bij de zogenoemde contraprestatie.