Tussen de ”moeder aller oorlogen” en de ”deal van de eeuw”
Een machtswissel in Iran afdwingen, kan een grote oorlog ontketenen. Dat de VS de spanning toch opvoeren, laat zien dat er nóg iets speelt: Trumps ”deal van de eeuw” moet slagen.
Oorlog met Iran zal resulteren in de „moeder aller oorlogen”, waarschuwde de Iraanse president Rohani vorig jaar. Hoe zou die eruit kunnen zien? Zo bijvoorbeeld. De Verenigde Staten vallen Iran aan. Israël doet natuurlijk mee. Maar ook veel Arabische soennitische landen sluiten zich aan, Saudi-Arabië voorop. Die maken direct van de gelegenheid gebruik om aan Iran gelieerde strijdgroepen in Irak en Syrië aan te pakken. Dat is de druppel voor het door Iran gesteunde Hezbollah in Libanon, dat geen moment meer aarzelt en al zijn vuurkracht aanwendt tegen Israël, daarbij gesteund door Hamas.
Waarom wil Washington dit risico lopen? Immers, met zijn Midden-Oostenpolitiek laat Trump zich volledig voor het karretje van sommige soennitisch-Arabische landen spannen, Saudi-Arabië voorop. Een paar voorbeelden. De regeringen van deze landen zijn fel tegenstander van de Moslimbroederschap. Wat doet Trump? Hij zegt dat hij de Moslimbroederschap op de lijst van terroristische organisaties wil plaatsen. De regeringen van genoemde landen zijn ook fel tegen de Iraanse Revolutionaire Garde, het militaire elitekorps van Iran. Wat doet Trump? Hij plaatst ook de Garde op die immer uitdijende lijst.
Nu wil het geval ook nog eens dat deze Arabische landen zich deels aan dezelfde dingen bezondigen die de VS juist verwijten aan Iran. Ook hier weer een paar voorbeelden. Iran moet volgens de VS onmiddellijk stoppen met de ontwikkeling van ballistische raketten, maar ook landen als Saudi-Arabië en Egypte investeren daarin. Verder moet Iran zich direct terugtrekken uit Syrië, terwijl ook soennitische landen hebben bijgedragen en nog bijdragen aan de strijd in dat land.
Is dat inconsequent? Absoluut. Maar Trump is verre van gek. Hij laat zich weliswaar voor het karretje spannen van bepaalde grootmachten in het Midden-Oosten, maar dat zou hij nooit doen als hij daar geen reden voor had. Mag ik eens een balletje opgooien?
Binnen een paar weken wordt de officiële bekendmaking verwacht van de ”deal van de eeuw”: Trumps vredesplan voor Israël en de Palestijnse gebieden. Weliswaar zijn alle details van dat plan nog niet bekend, maar duidelijk is wel dat de Arabische landen de achterliggende jaren stevig door Trump zijn bewerkt om een meer toegeeflijke houding aan te nemen richting Israël en zo zijn vredesplan meer kans van slagen te geven – en dat doen die landen inderdaad volop. Maar dat doen ze niet voor niets. En dat kan zomaar één van de redenen zijn waarom de Amerikanen nu het net om Iran sluiten.
Wat wordt de uitkomst van dit politieke steekspel voor gevorderden? Als het aan Trump ligt, slaagt zijn deal van de eeuw uiteraard, waardoor er eindelijk (een al dan niet afgedwongen) vrede komt tussen Israël en zijn directe buren. Maar een horroruitkomst, de moeder aller oorlogen, is ook mogelijk. Of iets daar tussenin. Het is simpelweg nog niet te zeggen. En het zorgelijke is: er is geen mens die het weet, ook de beleidsmakers niet. Het Midden-Oosten gaat, opnieuw, spannende en onzekere tijden tegemoet. Dat is eigenlijk de enige voorspelling die altijd uitkomt.