Het betreft een mitrailleur van Franse makelij uit 1938 met een kaliber van 7,65 millimeter. Behalve dat het houten heft een beetje beschadigd is, verkeert het wapen in een goede staat. Dat is niet zo vreemd, omdat er sinds 1945 niet meer mee is geschoten en het sindsdien zorgvuldig is bewaard.

De museumdirecteur vond bij het wapen een brief van Walter Audisio, een Italiaanse partizaan die na de oorlog een bekend parlementariër voor de Italiaanse communistische partij was. Audisio wordt beschouwd als degene die op 28 april 1945 bij het Como-meer Mussolini en zijn maîtresse Clara Petacci om het leven heeft gebracht. Beiden waren door partizanen gesnapt toen ze probeerden incognito de grens over te komen. De lichamen werden later naar Milaan gebracht, waar ze aan hun voeten werden opgehangen aan het dak van een benzinestation.

Audisio schreef de brief in 1957 aan de Albanese communistische partij, waarmee hij en zijn partij warme banden onderhielden. Hij was eerder dat jaar met vakantie in Albanië geweest, waar hij met alle egards was ontvangen. Er zouden zelfs plannen zijn gesmeed om in geval van nood de Italiaanse communistische leider Palmiro Togliatti, die al eens gewond raakte bij een aanslag, naar Albanië over te brengen.

Audisio verzocht zijn ’kameraden’ het geschenk geheim te houden. Mogelijk omdat hij vreesde dat het wapen in Italië door het gerecht in beslag zou kunnen worden genomen. Het kan ook zijn dat beide communistische partijen bang waren dat de Russen hun handen op het wapen -een oorlogstrofee- zouden willen leggen. De Italiaanse en Albanese partij hadden weinig op met Moskou, en zouden later in de geschiedenis breken met de Russen.

Het geheim dat de mitrailleur in Albanese handen was werd in 1980 openbaar gemaakt toen het wapen een plek kreeg in een zaal over het antifascisme in een historisch museum. Maar niemand die dat ten tijde van het ijzeren regime van Enver Hoxha opviel. Na de val van het communisme verdween in het museum de afdeling antifascisme. Die moest plaatsmaken voor de blijvende tentoonstelling over de communistische genocide. De mitrailleur verdween naar het depot.

De museumdirecteur heeft al aangeboden het wapen het komend voorjaar aan Italië uit te lenen. Op 25 april 2005 wordt gevierd dat Italië zestig jaar geleden werd bevrijd van het fascisme en nazisme. Dat voornemen stuit op bezwaren van Alessandra Mussolini, politica en een kleindochter van de fascistische leider. „Italië mag niet toegeven aan dit tribaal fetisjisme. Het geweer moet in beslag worden genomen en vernietigd.” Ze beschouwt de dood van haar grootvader als moord.