Klimaatakkoord, Klimaatwet, Parijs, hoe zit dat?

Het klimaatakkoord is een pakket aan concrete maatregelen waarmee Nederland de doelen uit het in 2015 gesloten internationale verdrag van Parijs wil halen. Hierin staat dat de aarde in de periode 2020 tot 2050 niet meer dan 2 graden Celsius warmer mag worden.

In de Klimaatwet, een initiatiefwet die is ingediend door zeven partijen, heeft de Tweede Kamer dit internationale doel vastgelegd in de Nederlandse wet. Hierin is opgenomen dat in 2030 de uitstoot van CO2 met 49 procent teruggedrongen moet zijn, en in 2050 met 95 procent, ten opzichte van 1990. Hoe dat doel gehaald moet worden, staat er niet in. In de wet staat wel dat er elke vijf jaar een klimaatplan moet komen.

De Eerste Kamer moet de Klimaatwet overigens nog behandelen. Dit gebeurt waarschijnlijk nog voor de zomer van dit jaar.

Om de doelen van Parijs te halen, wil de regering een klimaatakkoord sluiten met partijen en belangengroepen in de samenleving. Daarvoor zijn vijf klimaattafels in het leven geroepen. In december presenteerde Ed Nijpels, voorzitter van de tafels, de resultaten van deze besprekingen.

In welke fase zitten we met het klimaatdebat?

Het conceptklimaatakkoord ligt ter bespreking bij het kabinet. Die komt eind april met een voorstel aan de Tweede Kamer. Kamerleden willen zich zo goed mogelijk voorbereiden op de debatten die gaan volgen. De vaste Kamercommissie van Economische Zaken en Klimaat organiseert daarom een serie bijeenkomsten met planbureaus en andere experts om zich bij te laten praten over het akkoord. Dat leidt, voorlopig althans, nog niet tot meer duidelijkheid over de kosten van de maatregelen uit het akkoord en het effect van de plannen op het klimaat.

Vorige week kwamen de planbureaus aan het woord in de Tweede Kamer, net als onder meer De Nederlandsche Bank en klimaatonderhandelaar Ed Nijpels. Woensdag komt de klimaattafel Elektriciteit aan het woord. De tafels Industrie, Gebouwde Omgeving, Mobiliteit en Landbouw komen later nog aan bod.

Hoe verloopt het klimaatdebat?

Ongekend fel, zowel binnen als buiten de politiek. In de Tweede Kamer zijn met name Forum voor Democratie en de PVV fel tegen grote uitgaven voor klimaat. Deze partijen staan lijnrecht tegenover D66 en GroenLinks, die een ambitieus beleid willen. Rob Jetten, fractievoorzitter van D66, liet zich zelfs bombarderen tot ”klimaatdrammer”.

De onlangs gehouden provinciale verkiezingen lieten zien dat klimaat ook maatschappelijk een thema is wat het nodige losmaakt. Zowel FVD als GroenLinks boekten grote zeges. Het Nederlandse volk is dus, net als de politiek, sterk verdeeld over het te voeren klimaatbeleid.

Er is veel verschil van mening over de kosten van het klimaatakkoord. Hoe komt dat?

Er is onduidelijkheid over de volledigheid van de berekeningen. Het kabinet liet het akkoord, gesloten door maatschappelijke organisaties en bedrijven, doorrekenen door het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het Centraal Planbureau (CPB). Zij berekenden dat het klimaatakkoord 3 tot 4 miljard euro per jaar gaat kosten.

Direct na publicatie van de doorrekeningen barstte een storm van kritiek los. In grote lijnen kwam deze hierop neer: de kosten die mensen gaan maken om hun huizen te verduurzamen zijn niet meegenomen en niet aan alle maatregelen is een prijskaartje gehangen.

Vorige week gaf Aedes, de koepel van woningcorporaties, tijdens een hoorzitting in de Tweede Kamer aan dat de planbureaus met veel te lage kosten hebben gerekend voor het verduurzamen van huurwoningen. „Wij constateren helaas grote verschillen met onze eigen berekeningen”, zei voorzitter Marnix Norder. „Soms zit er bijna een factor twee verschil tussen en soms wel meer dan dat. Dat is best verontrustend.” Het verschil tussen de berekeningen loopt volgens Aedes op tot honderden miljoenen euro’s.

Het Forum voor Democratie denkt dat het klimaatbeleid Nederland tot 2050 zelfs 1000 miljard euro kost.

Gaat Nederland met dit klimaatakkoord de gestelde doelen van Parijs halen?

Op voorhand is geen zekerheid te geven, meldden de planbureaus vorige week in de Tweede Kamer. PBL en CPB berekenden dat de voorgestelde maatregelen uit het klimaatakkoord tussen de 32 en 51 procent reductie van CO2 opleveren tot 2050. Het doel is om 49 procent te halen. De bereidheid van de bevolking om mee te werken aan de maatregelen en de houding van bedrijven is van invloed op het resultaat, maar niet goed te voorspellen. Ook is voor een deel van de maatregelen technologie nodig die nog moet worden ontwikkeld.