Bij weeshuistoerisme gaat het om mensen, doorgaans uit westerse landen, die bijvoorbeeld als stage, tussenjaar, of vakantie gaan helpen in een weeshuis in een arm land.

Van IJzendoorn wees onder meer op onderzoeken die aantoonden dat weeshuiskinderen een dunnere hersenschors en minder grijze en witte stof in het brein hebben. Volgens dr. Kristen Cheney, een van de andere sprekers, is aangetoond dat iedere drie maanden in een weeshuis zorgt voor een maand achterstand in de ontwikkeling.

Medeplichtig

Van IJzendoorn brak een lans voor het afschaffen van vrijwilligerswerk in weeshuizen, en wel door weeshuizen in het geheel af te schaffen. „Weeshuistoeristen zijn doorgaans zonder het te beseffen medeplichtig.” In plaats van in weeshuizen zouden kinderen in een gezinsomgeving moeten worden opgenomen, vindt hij. Nederland heeft daarin een rol te spelen, aldus de verschillende sprekers op de hoorzitting.

Volgens Cheney is er een exportmodel ontstaan. „In Nederland vinden we het allang gewoon dat er geen weeshuizen zijn. Waarom in andere landen dan wel?” Omdat er altijd nadelige effecten zijn, bestaan er geen goede weeshuizen, meenden verschillende sprekers.

Australische aanpak

Het rondetafelgesprek volgt op een initiatiefnota van VVD-Kamerlid Wybren van Haga over het onderwerp. In de nota bepleit Van Haga een aanpak van weeshuistoerisme naar Australisch model. Dat land doet pogingen om weeshuistoerisme onder de definitie van slavernij te scharen, en de aanpak ervan te laten vallen onder antislavernijwetgeving. Daarnaast is de Australische overheid een campagne begonnen die ervoor moet zorgen dat burgers niet langer bijdragen aan het in stand houden van uitbuiting en weeshuistoerisme.

Volgens de initiatiefnota reizen er naar schatting jaarlijks duizenden Nederlanders af naar weeshuizen om daar vrijwilligerswerk te doen. Die zouden vaak niet weten van het „verdienmodel” dat „over de ruggen van kwetsbare kinderen” standhoudt.