Verhalen op papier zuigen je soms helemaal mee. Als lezer word je als het ware onderdeel van wat er gebeurt. Dat fenomeen, ook wel transportatie genoemd, heeft een positieve invloed op het leven van de lezer, blijkt uit een woensdag gepresenteerde studie van KVB Boekwerk naar de impact van het boek op mens, maatschappij en economie.

Boeken zetten aan tot reflectie en nadenken – veel meer dan een film of game. Verhalen lezen vergroot het voorstellingsvermogen van de lezer. Doordat mensen zich proberen in te beelden hoe personages naar de wereld kijken, krijgen ze meer begrip voor de medemens en laten ze vooroordelen eerder varen. Wie leest, leert zich verplaatsen in anderen en bekommert zich meer om het welzijn van de naaste. Juist in een wereld vol filterbubbels is het volgens de onderzoekers belangrijk dat mensen kennisnemen van andere werelden en deze willen begrijpen.

Gezond

Behalve op burgerschap heeft boeken lezen ook een positief effect op werknemerschap, gezondheid en zingeving. Lezers zijn betere werknemers dan niet-lezers, stelt het rapport, omdat zij bijvoorbeeld taalvaardiger zijn. Hoe meer iemand leest, hoe gemakkelijker hij informatie begrijpt en kan verwerken. Wie van jongs af aan boeken leest, ontwikkelt een hogere algemene intelligentie en doet meer wereldkennis op. Vaardigheden die goed van pas komen op de werkvloer. Dat geldt ook voor eigenschappen als empathie, creativiteit, leiderschap, kritisch denken en denken in scenario’s, die je door te lezen verwerft of versterkt.

Ook opvallend: boekenwurmen hebben ruim 25 procent meer kans om gezond te zijn dan niet-lezers. Hoe dat kan? Lezen en informatie verwerken dragen bij aan hoe iemand zich redt in de samenleving – en dus ook in de wereld van zorg en gezondheid. Mensen met een hoge geletterdheid kunnen zich beter informeren over gezondheid, ziekte en zorgaanbod en hebben daardoor lagere gezondheidsrisico’s. Dagelijks boeken lezen zorgt zo voor een duidelijk lagere kans op sterfte en een kleinere kans op dementie.

Stressniveau

Verder geeft lezen je leven op een „plezierige en zinvolle” manier invulling. Boeken dragen bij aan het persoonlijk welbevinden en het ervaren van geluk. Zo laat onderzoek zien dat het stressniveau van studenten na een halfuur lezen significant was gedaald. Je in een verhaal verdiepen werkt daarmee beter tegen stress dan muziek luisteren, thee drinken, wandelen of gamen. Zes minuten lezen is genoeg om het stressniveau met twee derde te verminderen.

Boeken kunnen ook troosten. Zo bood ”Tonio” van A. F. Th. van der Heijden, dat gaat over het verlies van zijn zoon, een specifieke groep lezers steun in hun eigen rouwproces.