In oktober 2008, middenin het tumultueuze begin van de financiële crisis, kwam ik tot het besef dat ik afstevende op een sombere toekomst. In de verte doemde een serie bedreigingen op met een onbekende tijdspanne en een ongewisse afloop. Ik hield rekening met het zwartste scenario waarin een kettingreactie aan tegenslagen zou kunnen resulteren in een huisuitzetting.

Natuurlijk wist ik op dat moment niet hoe lang de kredietcrisis zou gaan duren, hoewel ik op basis van de boeken van Eric Mecking wel kon vermoeden dat het niet zomaar een dipje betrof. Tegelijk hing mijn baan aan een zijden draadje, terwijl ik nog geen cent had afgelost op de hypotheek. Zo bungelde ik gevoelsmatig boven een afgrond waarvan ik de diepte onmogelijk kon inschatten.

Dat existentiële besef zette mij meteen in beweging en leidde tot een radicale koerswijziging. In plaats van mijn persoonlijke situatie eerst eens grondig door te laten rekenen door een financieel adviseur, besloot ik letterlijk van de ene dag op de andere om de hypotheekschuld in ijltempo terug te brengen naar nul. Hiervoor had ik genoeg aan een eigen rekensommetje op een A4’tje.

Het resultaat is dat ik de volledige aflossingsvrije hypotheek had weggewerkt op het moment dat er een einde kwam aan een dienstverband van 25 jaar. In de tussentijd had ik geen nieuwe garderobe meer aangeschaft, hadden we als gezin een zomervakantie overgeslagen en was ik nooit meer op wintersport geweest. Je kunt ook zeggen dat ik er warmpjes bij zat, terwijl het in de woonkamer zelden warmer was dan 16 graden.

Op het moment dat ik in gezelschap liet vallen dat wij de gehele aflossingsvrije hypotheek hadden afgelost, zaten alle aanwezigen op het puntje van de stoel. De aandacht verslapte echter meteen wanneer ik begon op te sommen wat we daarvoor de afgelopen jaren allemaal hadden moeten doen en laten. De meeste huiseigenaren willen dolgraag van hun hypotheek af, maar ze willen óók vasthouden aan het huidige welvaartsniveau.

Als ik destijds met mijn vragen naar mijn vaste tussenpersoon was gestapt, was de kans groot geweest dat hij eerst eens even rustig had willen uitrekenen of sparen misschien meer zou opleveren dan rechtstreeks aflossen. Het valt zelfs niet uit te sluiten dat hij met de aloude mythe op de proppen was gekomen dat ik maximaal zou moeten profiteren van de hypotheekrenteaftrek en een dief was van mijn eigen portemonnee als ik extra afloste. Om dezelfde reden gaf ik mijn echtgenote inzicht in de plannen zonder dat er sprake was van verregaande inspraak. De tijd drong en het was alles of niets.

Bij veel burgers bestaat nog steeds het idee dat het voldoende is om afval te scheiden, led-lampen te kopen, op maandag eens een keer geen vlees te eten en wat minder vaak het vliegtuig te pakken. Allemaal even lovenswaardig, maar met zulke halve maatregelen zou ik nu nog steeds minstens de helft over hebben van mijn oude schuld. Helaas is het gros van de mensen nog niet doordrongen van het besef dat je een hypotheek van een half miljoen niet kunt wegwerken door elke dag braaf een stuiver in een spaarpot te stoppen.

De auteur is schrijver en publicist. Reageren? hormann@refdag.nl