„Luchtvervuiling is een belangrijker doodsoorzaak dan roken”, verklaart co-auteur Thomas Münzel, hoogleraar aan de hartafdeling van het UMC Mainz. Hij verwijst daarvoor naar cijfers uit 2015 van Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Daaruit blijkt dat roken wereldwijd jaarlijks goed voor 7,2 miljoen doden. „Roken is vermijdbaar, maar luchtvervuiling is dat niet.”

Europa scoort bovendien significant slechter dan het wereldwijde gemiddelde. Luchtvervuiling is elk jaar doodsoorzaak voor 120 van de 100.000 inwoners op aarde. In Europa als geheel gaat het om 133, en in de EU om 129 doden per 100.000 inwoners.

Longkanker

Van deze doden valt 40 tot 80 procent door hart- en vaatziekten, onder meer hartaanvallen en beroerten. Slechts 7 procent van slachtoffers van luchtvervuiling overlijdt door longkanker, eveneens 7 procent aan longontsteking en 6 procent aan COPD (aandoeningen aan de luchtwegen), waaronder bronchitis en astma.

„Het verband tussen luchtvervuiling en hart- en vaatziekten en aandoeningen aan de luchtwegen is ruimschoots aangetoond. Luchtvervuiling veroorzaakt beschadigingen van de bloedvaten. Het gevolg is een toename van de bloeddruk, diabetes, beroerten, hartaanvallen en hartfalen”, stelt co-auteur, Jos Lelieveld, hoogleraar aan het Max-Plank Institute for Chemistry in Mainz.

Levensverwachting

Alleen al in Europa zorgen de 790.000 doden voor een significante verlaging van de levensverwachting: die gaat gemiddeld met meer dan twee jaar omlaag. Uitgesplitst per land verliezen Duitsers door luchtvervuiling gemiddeld 2,4 jaar op hun gemiddelde levensverwachting, Italianen 1,9 jaar, Britten 1,5 jaar, Fransen 1,6 jaar en Polen 2,8 jaar. „Dat de levensverwachting in Europa desondanks in het algemeen hoger ligt dan gemiddeld in de wereld, komt door de hoogontwikkelde gezondheidszorg”, zegt Lelieveld.

De onderzoekers concluderen dat met name gehalten aan fijnstof in de lucht omlaag moeten om te voldoen aan de richtlijnen van de WHO. Momenteel zijn de gehalten gemiddeld 2,5 keer hoger dan de WHO adviseert.