Zelf denk ik dat hier appels en peren met elkaar worden vergeleken, net zoals je als weldenkende huisvader ook geen benzine moet kopen van de kinderbijslag.

Wat de minister wérkelijk dwars zit, is dat mensen met een hoge hypotheekschuld te weinig bestedingsruimte overhouden om te consumeren. Eerder werd al eens geprobeerd de economie aan te jagen door het spaarloon in één keer vrij te geven, in de hoop dat werknemers het vrijgekomen bedrag meteen zouden gaan uitgeven. In onze welvaartstaat is het altijd maar de vraag of we meer gaan uitgeven door economische groei, of dat de economie juist groeit doordat we het geld laten rollen.

Zo bekeken is het zonde van het geld, en misschien ook wel een gemiste kans, wanneer mensen hun opgespaarde pensioenvermogen netjes uitsmeren over de resterende levensjaren. Bij het vrijvallen van tien procent van de oudedagsvoorziening, viel zelfs het woord ‘bourgondisch’, alsof je alleen van het leven zou kunnen genieten door in korte tijd een bedrag uit te geven aan aardse zaken en hol vermaak.

Bescheiden bedrag

Los van deze principiële kwestie heb ik om twee redenen moeite met het voorgestelde plan. Om te beginnen gaat het in de praktijk vaak om een relatief bescheiden bedrag dat je gerust teleurstellend kunt noemen in verhouding tot de gemiddelde hypotheekschuld. Wie onvoldoende heeft afgelost op zijn woningschuld, is niet uit de brand met een extra storting van 15.000 euro.

Bij een hypotheekrente van 3 procent levert een dergelijke extra aflossing een jaarlijkse besparing op van 450 euro, omgerekend net iets minder dan vier tientjes per maand. Dat is zo’n ontnuchterend bedrag, dat geen enkele tussenpersoon straks zal adviseren een hap uit het pensioen te nemen om extra af te lossen.

Op grote voet

Mijn andere bezwaar zit in de suggestie dat het bij 10.000 of 15.000 euro zou gaan om een substantieel bedrag. Voor jonge gezinnen lijkt dat misschien zo, maar wie een heel leven heeft gewerkt en een redelijk inkomen heeft genoten, zou in staat moeten worden geacht om zelf een dergelijke som geld bij elkaar te sparen. Wie met lege zakken de eindstreep haalt, heeft in veel gevallen waarschijnlijk op te grote voet geleefd en te weinig zelfbeheersing getoond.

Daar komt bij dat de gepensioneerde die doorwerkt tot hij bijna 70 is, zeer waarschijnlijk al heeft geërfd van zijn (schoon)ouders. In dat licht bezien is het bijna armoedig om daar bovenop ook nog eens de eigen pensioenpot te plunderen. Al met al getuigt dit hele plan van politieke ideeënarmoede, voortkomend uit de wens om de burger nog snel even tot het uitgeven van geld aan te zetten voordat hij echt te oud is om nog volwaardig mee te draaien in de consumptiemaatschappij.

De auteur is schrijver en publicist. Reageren? hormann@refdag.nl