Het Amsterdamse college is druk op zoek naar geschikte panden voor de opvang van uitgeprocedeerde asielzoekers. Nog voor de zomer moet de eerste opvanglocatie open. In totaal komen er 500 plekken voor illegalen beschikbaar.

De nieuwe 24-uursopvang is het resultaat van een jarenlange discussie tussen de overheid en de gemeenten over de opvang van ongedocumenteerden.

Wat is er afgesproken?

In het eind 2018 gesloten akkoord van staatssecretaris Harbers van Vluchtelingenzaken en de Amsterdamse wethouder Groot Wassink staat dat het Rijk meebetaalt aan de opvang, die wordt omschreven als Landelijke Vreemdelingen Voorziening (LVV). De overheid betaalt de eerste 340 plekken, Amsterdam financiert de overige 160 plekken.

Volgens wethouder Groot Wassink is het akkoord een belangrijke doorbraak in de jarenlang slepende discussie over de opvang van ongedocumenteerden. „Ze leven meestal op straat en hebben weinig tot geen zicht op verbetering van hun situatie. Door hun onderdak te geven en ze te begeleiden, hopen we toe te werken naar een goede oplossing voor hun toekomst. Een stabiele leefomgeving is daarbij cruciaal.”

Voor wie is de opvang bedoeld?

Immigranten die om wat voor reden dan ook geen legale status hebben, kunnen er terecht. In Amsterdam gaat het vooral om mensen uit Eritrea, Iran, Ghana en Nigeria. Volgens een woordvoerder van de gemeente is er ook plek voor mensen die bij de actiegroep We Are Here zijn aangesloten. Deze groep illegale asielzoekers trekt al langere tijd van kraakpand naar kraakpand in de stad en zorgt voor veel overlast.

Hoe gaat de opvang eruit zien?

Mensen worden opgevangen in kleine locaties verspreid over de stad. Per locatie wordt een woonbegeleider aangesteld die de bewoners helpt bij de dagelijkse gang van zaken. Koken en schoonmaken doen ze zelf.

Ze krijgen anderhalf jaar de tijd om te werken aan hun toekomst. „Er zijn drie opties: legaal verblijf, terugkeer naar het land van herkomst of doorreis naar een derde land,” zegt een woordvoerder van de gemeente Amsterdam.

Het streven is om 20 procent van de asielzoekers aan een verblijfsvergunning te helpen.

Komen er landelijk meer opvanglocaties voor illegalen?

Ja. Deels zijn die er al. Naast Amsterdam doen ook Groningen, Utrecht, Rotterdam en Eindhoven mee aan de proef met Landelijke Vreemdelingen Voorzieningen (LVV’s), maar in Utrecht en Groningen bestaat al een paar jaar een 24-uursopvang. „In Groningen verandert alleen de structuur van de opvang”, zegt John van Tilborg, directeur van Inlia (Internationaal Netwerk van Lokale Initiatieven ten behoeve van asielzoekers). „En de landelijke overheid betaalt mee, dat was voorheen niet het geval.” Van Tilborg is te spreken over de nieuwe opzet. „Het mooie is dat we meer overleggen en voor elk dossier de beste oplossing kunnen vinden. In Groningen zijn we bijvoorbeeld sterk in het vaststellen van de identiteit van mensen, daar kunnen wij andere gemeenten weer mee helpen. Uiteindelijk willen we zoveel mogelijk mensen uit de illegaliteit krijgen.”